Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2016 roku

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Chała - Małkowska

Protokolant: Emil Ruciński

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2016r. w Warszawie,

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 1.776,12 zł

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 1.623,60 (jeden tysiąc sześćset dwadzieścia trzy 60/100) złotych wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie od dnia 19 września 2014 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 514,72 (pięćset czternaście 72/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje zwrócić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 95,57 (dziewięćdziesiąt pięć 57/100) złotych tytułem zwrotu niewykorzystanej części zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

Sygn. akt XVI GC 3379/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 sierpnia 2015 r. powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej Towarzystwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 1 776,12 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty. Powód wniósł również o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka wskazała, że dochodzona kwota stanowi niezapłaconą część odszkodowania należnego jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanej jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, obejmujące koszt wynajmu auta zastępczego (pozew k. 2-5).

W dniu 21 sierpnia 2015 r. tut. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, sygn. akt XVI GNc 6390/15 (nakaz zapłaty k. 43).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionym dnia 7 października 2015 r. (data nadania) pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana wskazała, że powód nie udowodnił w żaden sposób celowości i ekonomicznej zasadności najmu pojazdu zastępczego. Pozwana zakwestionowała wysokość stawki dziennej czynszu najmu oceniając ją jako rażąco odbiegającą od stawek stosowanych na lokalnym rynku. Pozwana podniosła ponadto, że poszkodowany nie wywiązał się z ciążącego na nim obowiązku minimalizacji szkody, albowiem mógł zweryfikować, czy stawka czynszu najmu nie odbiega rażąco od stosowanych na lokalnym rynku. (sprzeciw od nakaz zapłaty k. 49-52).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 maja 2014 r. wskutek kolizji drogowej uległ uszkodzeniu pojazd marki B. (...) o nr rej. (...) będący własnością A. W.. Sprawcą kolizji był kierujący pojazdem ubezpieczonym w zakresie odpowiedzialności cywilnej OC posiadaczy pojazdu pojazdów mechanicznych u pozwanej. (bezsporne)

W dniu 14 czerwca 2014 r. uszkodzony pojazd marki B. (...) o nr rej. (...) został przyjęty do naprawy, 22 maja 2014 r. wysłano do ubezpieczyciela kalkulację naprawy do zatwierdzenia. W dniu 24 czerwca 2014 r. rozpoczęto naprawę pojazdu. W dniu 22 maja 2014 r. serwis dokonał zamówienia części zamiennych, które dostarczono w dniu 24 maja 2014 r. Naprawę pojazdu zakończono w dniu 27 czerwca 2014 r., i tego samego dnia nastąpił odbiór pojazdu z serwisu. (bezsporne, nadto dowód: arkusz naprawy k. 14)

W dniu 24 czerwca 2014 r. poszkodowany A. W. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. jako wynajmującym pisemną umowę najmu pojazdu zastępczego marki B. (...) o nr rejestracyjnym (...). W imieniu wynajmującego umowę najmu podpisał pracownik powódki posiadający pełnomocnictwo do zawierania w imieniu spółki umów najmu – Ł. B.. W umowie najmu strony ustaliły okres najmu na czas naprawy uszkodzonego pojazdu, lecz nie dłużej niż 21 dni kalendarzowych. Czynsz najmu strony ustaliły na podstawie cennika stanowiącego integralną część niniejszej umowy. Pojazd zastępczy został wydany poszkodowanemu w dniu 24 czerwca 2014 r. natomiast zwrot pojazdu zastępczego nastąpił w dniu 27 czerwca 2014 r. Poszkodowany korzystał z samochodu zastępczego w celu dojazdów do pracy, a także załatwiania spraw osobistych. Poszkodowany nie posiadał pojazdu rezerwowego. (dowody: Umowa najmu– k. 15-18, pełnomocnictwo dla Ł. B. – k. 29, cennik k. 23, oświadczenie k. 28, oświadczenie o czynszu i długości najmu pojazdu zastępczego k. 25, (...) k. 24).

Stawki za wynajem samochodu tej samej klasy co samochód marki B. (...) na rynku (...) obejmujący 4 dni najmu według cen obowiązujących w czerwcu 2014 r. zawierały się w granicach od 202,44 zł netto do 550,00 zł netto za dobę. ( dowód: pisemna opinia biegłego – k. 104-116).

W dniu 24 czerwca 2014 r. strony umowy najmu zawarły również umowę cesji wierzytelności, przedmiotem której poszkodowany przelał na rzecz powoda wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługującą mu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 4 maja 2014 r., za którą odpowiedzialność z tytułu OC sprawcy szkody ponosi pozwana (dowody: umowa cesji wierzytelności k. 21, odpis KRS k. 9-13, pełnomocnictwo dla Ł. B. – k. 29, oświadczenie dla ubezpieczyciela k. 27).

Z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego marki B. o nr rejestracyjnym (...) przez 4 dni w okresie od 24 czerwca do 27 czerwca 2014 r., przy stawce 581,00 zł netto powód w dniu 30 czerwca 2014 r. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 2 324,00 zł netto, tj. 2 858,52 zł brutto. (dowód: faktura VAT k. 22)

Pismem z dnia 13 sierpnia 2014 r. powódka wezwała stronę pozwaną do zapłaty kwoty 2 858,52 zł. W odpowiedzi na powyższe pozwana uznała roszczenie powoda i przyznała odszkodowanie w kwocie 1 082,40 zł, po weryfikacji stawki do kwoty 220 zł netto. Ostatecznym przedsądowym wezwaniem do zapłaty powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem. Pozwana nie uiściła żądanej kwoty. (dowody: zgłoszenie roszczenia wraz z wezwaniem do pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego k. 30-32, pismo pozwanej z dnia 23.08.2014 r. k. 36, ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 33-35).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o niezaprzeczone twierdzenia obu stron, w oparciu o dokumenty dołączone do akt sprawy oraz w oparciu o pisemną opinię biegłego sądowego K. W.. Wiarygodność przedłożonych w toku postępowania dokumentów nie była kwestionowana wzajemnie przez strony postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu. Natomiast złożoną do akt sprawy opinię biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i motoryzacji K. W., Sąd uznał za rzetelną, jasną i w pełni wyczerpującą. Biegły w sposób rzeczowy i kompleksowy odniósł się do przedmiotu opinii. Zastrzeżenia do pisemnej opinii biegłego wniosła strona powodowa pismem z dnia 18 marca 2016 r. w zakresie ustalonej przez biegłego najwyższej stawki najmu wskazując, że na lokalnym (...) firmy (...) a car i F. R. a car oferują najem odpowiednio w stawkach: 664,00 zł brutto i 630,00 zł netto, podnoszą, iż cenniki te winny stanowić uzupełnienie niekompletnej opinii biegłego. Nadto powód podniósł, że zastosowana przez powoda stawka przekroczyła najwyższą ze stawek wskazanych przez biegłego jedynie o 31 zł netto, a zatem nie można uznać jej za rażąco wygórowaną. Powód nie wnosił o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego, ani o wezwanie go na termin rozprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Stosownie do treści przepisu art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony.

Z kolei w myśl art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiłoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności zaległe odsetki.

Większość okoliczności faktycznych w niniejszej sprawie było bezspornych pomiędzy stronami. W szczególności pozwana nie kwestionowała odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą kolizję drogową i własnej z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody – posiadacza pojazdu mechanicznego. Pozwana nie kwestionowała również skutecznego zawarcia pomiędzy powodem i poszkodowanym umowy najmu i umowy cesji wierzytelności, a ich ważność i skuteczność nie budziła wątpliwości sądu. Pozwana podniosła natomiast, że powód nie udowodnił celowości i ekonomicznej zasadności najmu pojazdu zastępczego oraz, że stawka zastosowana przez powódkę nie odpowiada cenom panującym na lokalnym rynku.

Zarzut pozwanej, że powódka nie wykazała zasadności najmu pojazdu zastępczego nie mógł się ostać, albowiem to stanowisko pozwanej opiera się na błędnym założeniu, że poszkodowany musi wykazać potrzebę korzystania z samochodu zastępczego. Tymczasem koszty wynajmu samochodu zastępczego do czasu naprawy uszkodzonego pojazdu mieszczą się w zakresie normalnych następstw szkody (wyrok Sądu Najwyższego z 26 listopada 2002 roku, V CKN 1397/2000, Lex nr 77057 oraz wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 2004 roku, II CK 494/03, Biul. SN z 2005 roku, nr 3, poz. 11). Według art. 361 §1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego w trakcie kolizji skutkuje tym, że ma on prawo wynająć pojazd zastępczy i pozostaje to w związku przyczynowym z kolizją – w rozumieniu powyższego przepisu. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej uszkodzenia stanowi szkodę majątkową, bez względu na rodzaj działalności, lub cel, dla którego poszkodowany wykorzystuje pojazd. Normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego, w sytuacji jego uszkodzenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków zdarzenia podlegających wyrównaniu. Obecnie samochód nie jest dobrem luksusowym, lecz niezbędnym elementem życia codziennego, związanym z charakterem wykonywanej pracy, miejscem zamieszkania, potrzebą załatwiania różnorodnych potrzeb życiowych, czy korzystania z różnorodnych usług. Skoro ktoś samochód posiada, to zwykle z niego korzysta. Poszkodowany nie był winny przedmiotowej kolizji, więc nie powinien ponosić jej skutków w postaci utrudnień w wykonywaniu codziennych obowiązków czy realizowaniu codziennych planów z uwagi na brak samochodu. Wreszcie należy również powołać się ponownie na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r. (III CZP 5/11), w której stwierdzono, iż korzystanie przez poszkodowanego z własnego pojazdu mechanicznego nie może być zastąpione wykorzystaniem środków komunikacji publicznej, gdyż są to odmienne sposoby korzystania z rzeczy. Samochód w sposób bardziej wszechstronny i funkcjonalny zaspokaja potrzeby życiowe właściciela. Korzystanie z niego stało się obecnie standardem cywilizacyjnym i taka jego funkcja będzie się umacniać.

Pamiętać należy, że w myśl art. 361 § 2 k.c., w braku zastrzeżeń umownych lub szczególnych przepisów ustawy, szkoda winna być naprawiona w całości. Natomiast stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.), odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Postulat pełnego odszkodowania przemawia za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych i ekonomicznie uzasadnionych potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, Biul. SN z 2011 r., nr 11, s. 5).

Na uwzględnienie zasługiwał natomiast argument pozwanego, że powód zastosował zawyżoną stawkę czynszu najmu. W myśl art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., na pozwanym spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń, że stawka czynszu najmu uzgodniona przez strony była rażąco wyższa od stawek przyjętych na rynku i pozwany sprostał temu obowiązkowi wnosząc o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Z opinii wynika bowiem, że ceny najmu pojazdu klasy B. (...) na terenie W. i okolic obejmujący 4 dni najmu w czerwcu 2014 r. wahały się w granicach od 202,44,00 zł netto do 550,00 zł netto za dobę. W przedmiotowej sprawie powódka zastosowała stawkę 581,00 zł netto za dobę. W ocenie Sądu, zasadne było zatem zastosowanie stawki zgodnej ze sporządzoną na potrzeby niniejszego postępowania opinią biegłego. W konsekwencji jako uzasadnioną stawkę czynszu najmu pojazdu zastępczego, Sąd uznał stawkę 550,00 zł netto za dobę. W tym miejscu podkreślić należy, iż poszkodowanemu przysługuje wybór podmiotu oferującego pojazdy zastępcze, tak samo jak przysługuje mu wybór warsztatu naprawczego, któremu powierzy naprawę uszkodzonego pojazdu. Wybierając jeden z wielu funkcjonujących na rynku takich podmiotów, poszkodowany może się kierować m.in. jego fachowością, rzetelnością i poziomem świadczonych usług. Kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi”, do których zwrotu obowiązany jest ubezpieczyciel, są zatem koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego podmiot oferujący pojazdy zastępcze. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla tej kategorii usług na rynku. Jeżeli nie kwestionuje się uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego firmy wynajmującej pojazdy zastępcze, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez tę firmę. Przyjęcie np. cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależnie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte przez podmiot, z którym poszkodowany zawarł umowę, były wyższe od przeciętnych (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004 nr 4, s. 51).

Uwzględniając zatem uzasadniony czas najmu 4 dni oraz stawkę najmu wynoszącą 550,00 zł za dobę czynsz najmu pojazdu zastępczego powinien wynieść 2 200,00 zł. Mając na uwadze fakt, iż pozwana wypłaciła powodowi kwotę 1 082,40 zł Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1 623,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 września 2014 r. do dnia zapłaty.

Zgodnie bowiem z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…), zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Wobec tego, że powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty wynikającej z kosztów najmu pismem z dnia 13 sierpnia 2014 r., które powód otrzymał w dniu 19 sierpnia 2014 r. (k. 30 data wpływu pisma do pozwanego), odsetki należało zasądzić od dnia 19 września 2014 r. w pozostałej części oddalając żądanie.

Z uwagi na powyższe należało orzec jak w pkt I sentencji wyroku. W pozostałej części powództwo należało oddalić, o czym Sąd orzekł w pkt II sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. zgodnie z zasadą stosunkowego ich rozdzielenia. Biorąc pod uwagę należność główną dochodzoną pozwem stwierdzić należy, iż Sąd uwzględnił żądania powódki w 91,41 %, co oznacza, iż pozwana wygrała proces w 8,59 %. Koszty procesu powinny zatem ulec stosunkowemu rozdzieleniu odpowiednio do tak określonego wyniku sprawy. W toku procesu powódka poniosła opłatę od pozwu w wysokości 89,00 zł. Dodatkowo każda ze stron poniosła koszty zastępstwa procesowego przez profesjonalnego pełnomocnika w wysokości po 600,00 zł oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie po 17,00 zł. Pozwana poniosła nadto koszt wynagrodzenia biegłego sądowego w wysokości 904,43 zł. Ponieważ pozwana powinna ponieść 91,41 % łącznych kosztów procesu, Sąd zasądził na rzecz powódki od pozwanej kwotę 514,72 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, orzekając jak w pkt. III sentencji wyroku.

W pkt IV sentencji wyroku Sąd nakazał zwrócić pozwanej ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie kwotę 95,57 zł, orzekając na podstawie art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594, j.t. ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, Sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną. Ponieważ pozwana uiściła zaliczkę na wynagrodzenie biegłego w wysokości 1 000,00 zł, z której Sąd przyznał biegłemu wynagrodzenie w kwocie 904,43 zł, należało pozwanemu zwrócić niewykorzystaną część zaliczki w wysokości 95,57 zł.