Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w Ł. 1014,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. W uzasadnieniu wskazał, że dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne mu na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, obejmujące niepokryte koszty najmu auta zastępczego.

Pozwana (...) S.A. w Ł. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

Na skutek kolizji drogowej, która miała miejsce 24 września 2017 r., został uszkodzony pojazd N. (...), stanowiący własność J. K.. Pojazd sprawcy kolizji objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, na podstawie umowy zawartej z ubezpieczycielem (...) S.A.

(okoliczności bezsporne)

Z uszkodzonego pojazdu poszkodowana korzystała regularnie w celu dojazdu na działkę rekreacyjną, na zabiegi rehabilitacyjne, na zakupy i odwiedziny wnuków.

(okoliczność bezsporna, nadto oświadczenie k. 17, 20)

24 września 2017 r. poszkodowana zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. jako wynajmującą umowę najmu pojazdu zastępczego według stawki 215,25 zł za dobę. Poszkodowana korzystała z niego przez 11 dni do 5 października 2017 r.

(umowa k. 21, protokół k. 24)

Na podstawie kolejnej umowy z 24 września 2017 r. poszkodowana przelała na (...) sp. z o.o. w W. wierzytelność z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, przysługującą wobec ubezpieczyciela OC sprawcy szkody.

(umowa k. 26)

Szkoda w pojeździe N. (...) została zakwalifikowana jako całkowita.

(okoliczność bezsporna)

17 października 2017 r. (...) sp. z o.o. zgłosiła (...) S.A. dalsze skutki zdarzenia szkodowego w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego, doręczając fakturę na kwotę 2367,75 zł (11 dni najmu według stawki 215,25 zł).

(pismo z zpo k. 34-37, faktura k. 45)

Stawka najmu pojazdu zastępczego 215,25 zł za dobę była w tamtym czasie stawką rynkową, biorąc pod uwagę klasę wynajętego pojazdu i długość najmu.

(opinia biegłego k. 92-97)

(...) S.A. przyznała odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w wysokości 1353 zł, uznając go za zasadny w okresie 11 dni, rozliczanych według stawki 123 zł za dobę.

(okoliczność bezsporna)

Stan faktyczny sprawy był częściowo bezsporny pomiędzy stronami, w pozostałej części sąd ustalił go na podstawie wyżej wskazanych dowodów. Nie była kwestionowana autentyczność złożonych do akt sprawy dokumentów, a sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić im wiarygodności w zakresie przebiegu postępowania likwidacyjnego, okoliczności naprawy uszkodzonego pojazdu i najmu pojazdu zastępczego.

Sąd uznał za prawidłową opinię biegłego na okoliczność stawek rynkowych najmu pojazdu zastępczego. Biegły dokonał analizy stawek stosowanych przez szereg podmiotów w zakresie pojazdu klasy pojazdu uszkodzonego oraz przedstawił wydruki stosowanych przez nie cenników. Strony nie zgłaszały zastrzeżeń do opinii.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Bezsporna w sprawie była odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku komunikacyjnego, w którym uszkodzony został pojazd N. (...) poszkodowanej J. K.. Odpowiedzialność bezpośredniego sprawcy szkody wynika z art. 436 § 2 k.c., natomiast odpowiedzialność pozwanego ma charakter akcesoryjny na podstawie zawartej ze sprawcą zdarzenia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (art. 822 § 1 i 4 k.c.). Odpowiedzialność swoją pozwany uznał już w postępowaniu likwidacyjnym, w którym wypłacił poszkodowanemu kwotę tytułem odszkodowania w związku z najmem pojazdu zastępczego.

Powód był legitymowany czynnie do wystąpienia z roszczeniem o odszkodowanie za wydatki poniesione przez poszkodowaną w związku z najmem pojazdu zastępczego, a jego uprawnienie wynikało z zawartej z poszkodowaną umowy przelewu wierzytelności.

Zakres odpowiedzialności pozwanego jako ubezpieczyciela określa art. 36 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym funduszu gwarancyjnym i polskim biurze ubezpieczycieli komunikacyjnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 473, zwana dalej ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych), nakazujący ustalenie i wypłatę odszkodowania w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Artykuł 361 § 1 k.c. ogranicza je do normalnych następstw działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Odnośnie do roszczenia odszkodowawczego w zakresie wydatków na najem pojazdu zastępczego, nie budzi obecnie kontrowersji w orzecznictwie (por. uchwały Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11; z 22 listopada 2013 r., III CZP 76/13, z 24 sierpnia 2017 r., III CZP 20/17), że wydatki z tego tytułu, jako koszty niwelujące niemożność korzystania z pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego w wypadku, stanowią część szkody podlegającą naprawieniu. Warunkiem jest, aby poniesione w tym celu wydatki były celowe i ekonomicznie uzasadnione, pozwalając na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się usunąć w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Zasada ta nie była objęta sporem w niniejszej sprawie.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył rozmiaru kosztów podlegających rekompensacie, które wyznaczane są przez dwie zmienne: uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego oraz wysokość dziennej stawki najmu. Pozwany kwestionował wyłącznie wysokość stawki najmu pojazdu zastępczego wskazanej przez powoda. Uzasadniony i celowy czas najmu pojazdu zastępczego był niesporny i wynosił 11 dni.

Wydatki na najem pojazdu zastępczego podlegają rekompensacie w ramach odszkodowania tylko, o ile są one celowe i ekonomicznie uzasadnione. Wynika to z art. 362 i 826 § 1 k.c., które nakładają na poszkodowanego obowiązek przeciwdziałania powiększeniu szkody.

W niniejszej sprawie stawka najmu pojazdu zastępczego stosowana przez powoda okazała się stawką rynkową (215,25 zł). Pozwany nie proponował poszkodowanej najmu pojazdu zastępczego, nadto z materiału dowodowego nie wynika, aby poszkodowana miała świadomość wysokości stawek stosowanych przez podmioty wynajmujące pojazdy zastępcze. Te względy przemawiają za przyjęciem, że skorzystanie przez poszkodowaną z najmu pojazdu zastępczego według tej stawki nie sprzeniewierzało się zasadzie minimalizacji szkody, a najem był ekonomicznie uzasadniony. Celowość najmu była natomiast podyktowana potrzebami poszkodowanej związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz brakiem innego pojazdu, mogącego zastąpić uszkodzony.

W konsekwencji sąd ocenił, że wydatki na najem pojazdu zastępczego należne poszkodowanej były zasadne do kwoty 2367,75 zł, a po odliczeniu kwoty wypłaconej w postępowaniu likwidacyjnym zasądzeniu podlegało roszczenie powoda w całości, tj. co do 1014,75 zł.

Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej kwoty od 1 listopada 2017 r. do dnia zapłaty. Zgłoszenie szkody z tytułu wydatków na najem pojazdu zastępczego nastąpiło 17 października 2017 r. Nie znajduje tu zastosowania termin 30-dniowy wynikający z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, bowiem szkoda została pierwotnie zgłoszona już wcześniej i zakład ubezpieczeń miał czas na zbadanie okoliczności zdarzenia i ustalenie kwestii odpowiedzialności za jego zasadnicze skutki. Sąd ocenił, że dopiero zgłoszenie dalszych skutków zdarzenia wywołującego szkodę umożliwia ustalenie przez ubezpieczyciela okoliczności niezbędnych do ustalenia własnej odpowiedzialności i wysokości odszkodowania w zakresie tych skutków. Przewidziany w tym celu w art. 14 ust. 2 ustawy termin wynosi 14 dni. Zatem zasadne było w całości w świetle art. 481 k.c. żądanie powództwa w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie.

Nie ma podstaw, aby podzielić zapatrywanie pozwanego co do sposobu liczenia odsetek w niniejszej sprawie. Przepisy art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych nie uzależniają terminu wypłaty odszkodowania od zaistnienia sporu pomiędzy stronami, lecz odwołują się do możliwości ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela lub wysokości szkody. Wykazanie niemożliwości ich ustalenia leży oczywiście po stronie ubezpieczyciela. W niniejszej sprawie zasada jego odpowiedzialności była bezsporna, natomiast w zakresie wysokości szkody ubezpieczyciel miał dostęp do wszystkich środków dowodowych, na podstawie których sąd ustalił stan faktyczny. Zasłanianie się zatem niemożliwością wyjaśnienia okoliczności niezbędnych do ustalenia wysokości szkody jest błędne.

O kosztach procesu sąd orzekł w oparciu art. 98 § 1 k.p.c., obciążając nimi w całości pozwanego jako stronę przegrywającą sprawę. Na koszty te po stronie powoda złożyły się opłata od pozwu 51 zł, opłata od pełnomocnictwa 17 zł i koszty zastępstwa procesowego wykonywanego przez adwokata 270 zł (§ 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie).

Dodatkowo sąd nakazał ściągnąć 18,24 zł od pozwanego jako przegrywającego sprawę na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy tytułem poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatków postępowania (art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Dz. U. z 2018 r. poz. 300). Kwota ta wynika z przyznanego biegłemu wynagrodzenia ponad kwotę wniesionej przez pozwanego zaliczki (k. 99-100).

Sąd oddalił wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności, albowiem powód nie wykazał zaistnienia jakiejkolwiek z przesłanek art. 333 § 3 k.p.c.

(...)