XVI GC 2530/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie z 2016-09-26
Sygn. akt XVI GC 2530/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 września 2016 roku
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., XVI Wydział Gospodarczy
w składzie:
Przewodniczący: SSR Joanna Chała - Małkowska
Protokolant: Emil Ruciński
po rozpoznaniu w dniu 26 września 2016 r. w W.,
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.
przeciwko Č. S. z siedzibą w C.
o zapłatę kwoty 2.007 zł
I. zasądza od pozwanego Č. S. z siedzibą w C. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 320 (trzysta dwadzieścia) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 sierpnia 2013 roku do dnia zapłaty;
II. z pozostałej części powództwo oddala;
III. zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz pozwanego Č. S. z siedzibą w C. kwotę 1.509,96 (jeden tysiąc pięćset dziewięć 96/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;
IV. nakazuje zwrócić pozwanemu Č. S. z siedzibą w C. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w W. kwotę 203,58 (dwieście trzy 58/100) złotych tytułem niewykorzystanej części zaliczki na wynagrodzenie biegłego.
Sygn. akt XVI GC 2530/14
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 2 października 2014 roku (data nadania) powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniosła wniósł o zasądzenie od pozwanej Č. (...) (...), kwoty 2007,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 sierpnia 2013r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, wskazując, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne mu na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, obejmującej koszt wynajmu auta zastępczego. Powód wskazał, że w niniejszym postepowaniu ogranicza żądanie do zapłaty koty 2007,00 zł za 9 dni najmu nie rezygnując z prawa żądania w przyszłości za czas trwania najmu ( pozew k. 4-17).
W dniu 23 grudnia 2014r. pozwany złożył odpowiedź na pozew wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postepowania w tym w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany podniósł zarzut braku legitymacji procesowej powoda wskazując, że przedmiotem umowy cesji z dnia 4 czerwca 2013r. jest wierzytelność przysługująca poszkodowanemu z tytułu szkody za która odpowiedzialność ponosi ubezpieczyciel sprawcy szkody (...) S.A., zatem umowa cesji odnosi się do innego podmiotu niż pozwany. Ponadto podniósł, że poszkodowanemu przysługują wierzytelności zarówno w stosunku do ubezpieczonego jak i do zakładu ubezpieczeń i można je przenieść w drodze przelewu na osobę trzecią tylko łącznie. Ponadto pozwany zakwestionował celowość najmu pojazdu zastępczego, okres najmu pojazdu zastępczego oraz stawki czynszu wskazując, że stawka jest wygórowana i nie można jej uznać za rynkową (odpowiedź na pozew k. 91-95v).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 24 maja 2013 roku wskutek kolizji drogowej uległ uszkodzeniu pojazd marki M. (...) o nr rej. (...), będący w użytkowaniu leasingobiorcy A. S. (dalej: poszkodowany), a stanowiący własność (...) leasing sp. z o.o. (...) zdarzenia był kierujący pojazdem ubezpieczonym w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów w Č. (...) ( bezsporne, ponadto dowód rejestracyjny pojazdu k. 25-26, oświadczenie k. 27, oświadczenie sprawcy kolizji k. 29, polisa k. 105)
W dniu 4 czerwca 2013r. uszkodzony samochód został oddany do autoryzowanego serwisu naprawczego B., M. P.H. (...) sp.j. W dniu 5 czerwca 2013r. warsztat naprawczy wykonał własną kalkulację naprawy określając jej koszt na kwotę 2289,46 zł netto. W dniu 10 czerwca 2013r. warsztat zamówił części zamienne. Jednocześnie w dniu 10 czerwca 2013r. z magazynu warsztatu naprawczego zostały wydane części zamienne niezbędne do zamontowania pojazdu. Również w dniu 10 czerwca 2013r. Towarzystwo (...) zatwierdziło kalkulację naprawy sporządzoną przez warsztat naprawczy. Naprawa pojazdu została zakończona w dniu 12 czerwca 2013r., zaś odbiór pojazdu nastąpił w dniu 14 czerwca 2013r ( dowód: arkusz naprawy k. 42, zatwierdzona kalkulacja naprawy k. 45-49, zamówienie k. 264-266, potwierdzenie wydania części zamiennych k. 274, faktura VAT nr (...) k. 276-277).
W okolicznościach niniejszej sprawy uzasadniony technologiczny czas naprawy pojazdu wynosił 11,72 roboczogodziny i przy uwzględnieniu urealnionego 7 godzinnego czasu pracy nie powinien przekraczać 2 dni roboczych. Uszkodzenia pojazdu marki M. (...) o nr rejestracyjnym (...) powstałe na skutek kolizji z dnia 24 maja 2013r. nie wykluczały go z dalszej eksploatacji, pojazd mógł być użytkowany do czasu uzyskania akceptacji kosztorysu oraz dostarczenia części zamiennych. W przedmiotowym pojeździe nie zachodziła potrzeba demontażu osprzętu nadwozia w calu ustalenia zakresu uszkodzeń. Wszystkie uszkodzenia były widoczne, podlegały ocenie i kwalifikacji bez konieczności zdemontowania elementów. W dniu 4 czerwca 2013r. przedstawiciel warsztatu powinien wykonać czynności wstępne związane z likwidacją szkody, zaś po oględzinach pojazd powinien był być ponownie wydany poszkodowanemu. Po otrzymaniu w dniu 10 czerwca 2013r. zweryfikowanego kosztorysu naprawy, pojazd powinien być przyjęty do warsztatu oraz powinna rozpocząć się naprawa. Skoro technologiczny czas naprawy wynosi 2 dni robocze, naprawa powinna zakończyć się w dniu 12 czerwca 2013r., też miało miejsce w rzeczywistości. Rzeczywisty zatem okres naprawy powinien wynosić 3 dni robocze ( dowód: opinia biegłego k. 208-221, pisemna opinia uzupełniająca k. 286-290).
W dniu 4 czerwca 2013 r. (...) Sp. z o.o., reprezentowany przez pracownika J. M., jako wynajmujący oraz A. S. reprezentowany przez A. B. jako najemca, zawarli umowę najmu (...) nr (...), na podstawie której poszkodowany wynajął pojazd zastępczy marki S. (...) o nr rej. (...), na czas trwania naprawy uszkodzonego pojazdu najemcy, nie dłużej jednak niż 30 dni kalendarzowych. Za pierwszą dzień najmu przyjęto dobę od daty wynajęcia auta zastępczego do końca dnia następnego uznawany. Najemca zobowiązał się zapłacić czynsz najmu za auto zastępcze w wysokości wynikającej z cennika PAZ, przy czym stawka czynszu najmu miała zostać ustalona przy uwzględnieniu klasy pojazdu uszkodzonego w sytuacji, gdyby wynajęte zostało auto klasy wyższej. Najemca oświadczył iż akceptuje stawki czynszu przewidziane dla wynajętego auta zastępczego, zawarte w Cenniku PAZ, z którym A. B. się zapoznał i który otrzymał. Dokładna wysokość czynszu najmu miała być ustalona w dniu zwrotu pojazdu przez najemcę. Postanowiono także, iż zaspokojenie roszczeń wynajmującego z tytułu czynszu najmu może nastąpić m.in. poprzez przeniesienie na rzecz wynajmującego wierzytelności z tytułu zwrotu kosztów najmu auta zastępczego, przysługującej najemcy wobec ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody powstałej w pojeździe, na skutek kolizji opisanej w umowie. Przy zawarciu umowy A. B. zapoznał się Cennik PAZ, zaś akceptację cennika potwierdził własnoręcznym podpisem (dowód: umowa Najmu PAZ k. 33-36, upoważnienie k. 37, potwierdzenie upoważnienia k. 38, pełnomocnictwo k. 39, cennik k. 40, informacja z (...) k. 21-24).
Również w dniu 4 czerwca 2013r r. (...) sp. z o.o. oraz A. S. zawarli umowę cesji wierzytelności, na podstawie której poszkodowany przelał na cesjonariusza wierzytelność z tytułu prawa do zwrotu kosztów z tytułu najmu w (...) Sp. z o.o. auta zastępczego, przysługującą mu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 24 maja 2013r.r., za którą odpowiedzialność z tytułu OC ponosi ubezpieczyciel sprawcy szkody Najemca złożył również oświadczenie dla ubezpieczyciela. (dowód: umowa cesji wierzytelności, k. 28, oświadczenie dla ubezpieczyciela, k. 41, upoważnienie k. 37, potwierdzenie upoważnienia k. 38, pełnomocnictwo k. 39).
(...) zastępcze zostało wydane A. B. w dniu 4 czerwca 2013r. o godzinie 15:00 i przez niego zwrócone do serwisu naprawczego w dniu 14 czerwca 2013r. (dowód: (...), k. 69). Poszkodowany pojazd zastępczy wykorzystywał do kontynuacji prowadzonej działalności gospodarczej (dowód: zeznania świadka A. S. k. 198-199, oświadczenie k. 44, wydruk z (...) k. 30-31).
Z tytułu najmu pojazdu zastępczego w dniu 28 czerwca 2013 r. E. wystawił na rzecz A. S. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2230,00 zł netto, tj. 2742,90 zł brutto, obejmującą czynsz najmu samochodu S. (...) o nr rej. (...) w okresie od 4 czerwca do 14 czerwca 2013 r., z zastosowaniem stawki dziennej czynszu najmu w wysokości 223 zł netto (dowód: faktura, k. 43).
Uszkodzony pojazd marki M. (...) o nr rej. (...) należał do segmentu B. Pojazd zastępczy marki S. (...) o nr rej. (...) należy do pojazdów z segmentu C.
Rynkowe stawki czynszu najmu pojazdu z segmentu B, przy uwzględnieniu dziesięciodniowego okresie najmu pojazdu zastępczego w czerwcu 2013 r. kształtowały się od 93,25 zł do 196,80 zł brutto. ( opinia biegłego k. 208-221, pisemna opinia uzupełniająca k. 286-290) .
Pismem z dnia 9 lipca 2013r. (...) sp. z o.o. wezwał Č. (...) do zapłaty kwoty 2230,00 zł informując o zawarciu z poszkodowanym umowy cesji. Wezwanie to zostało doręczone Towarzystwu (...) w dniu 15 lipca 2013r. (dowód: zgłoszenie roszczenia i wezwanie do zapłaty k. 54-56, zpo k. 74). Pismem z dnia 14 października 2013r. E. ponowił wezwanie do zapłaty. Wezwanie to Towarzystwo ubezpieczeń otrzymało w dniu 18 października 2013r. ( dowód: wezwanie do zapłaty k. 51-52, zpo k. 53).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dokumentów, złożonych do akt sprawy oraz twierdzeń stron co do okoliczności niespornych. Aczkolwiek dokumenty te w większości stanowiły dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., to stosownie do treści art. 233 § 1 k.p.c. Sąd, dokonując ich oceny w ramach swobodnej oceny dowodów uznał je za wiarygodne i przydatne dla ustalenia stanu faktycznego, a w konsekwencji, poczynił na ich podstawie ustalenia faktyczne, zwracając jednak uwagę, że dokumenty prywatne stanowiły jedynie dowód tego, że określone w nich osoby złożyły oświadczenia treści w nich zawartej.
Wobec rozbieżności stanowiska stron w zakresie ustalenia uzasadnionego czasu naprawy uszkodzonego pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...) oraz stawek czynszu najmu pojazdu zastępczego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy samochodowego.
Dopuszczając ten dowód Sąd stanął na stanowisku, iż w zakresie tezy dowodowej wymagana jest wiedza specjalistyczna, a dowód ten jest konieczny do zakończenia niniejszego postępowania.
Należy wskazać, iż ocena opinii biegłego podlega, jak inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją pod tym względem inne, szczególne dla tego dowodu kryteria jego oceny, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność logiki i wiedzy powszechnej.
Złożoną do akt sprawy opinię biegłego, zweryfikowaną następnie pisemną opinia uzupełniającą Sąd uznał za rzetelną, jasną i w pełni wyczerpującą. Do opinii podstawowej zastrzeżenia wniosła strona powodowa, wskazując iż biegły błędnie nie uwzględnił okoliczności konieczności oczekiwania na kalkulację naprawy, zatwierdzoną przez Towarzystwo (...) oraz dostarczenia części zamiennych jako czasu uzasadnionego przestoju. Powód wskazał także że wbrew twierdzeniom biegłego po dokonaniu demontaży części uzasadnione było pozostawienie pojazdu w warsztacie przez cały czas naprawy. Ponadto pozwany wniósł zastrzeżenia do opinii biegłego w zakresie ustaleń co do stawek czynszu najmu. Biegły pisemną uzupełniającą opinię sporządził w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy wzbogacony o nadesłaną dokumentację z warsztatu naprawczego. Biegł odniósł się do wszystkich zastrzeżeń wnoszonych przez stronę powodową. Wyjaśnił, iż w przedmiotowej sprawie nie zachodziła potrzeba demontażu osprzętu nadwozia w calu ustalenia zakresu uszkodzeń. Wszystkie uszkodzenia były widoczne, podlegały ocenie i kwalifikacji bez konieczności zdemontowania elementów. Po przeanalizowaniu dokumentacji nadesłanej przez warsztat naprawczy biegły poczynił dodatkowe ustalenia wskazując, że części zamienne zostały co prawda zamówione, jednakże części potrzebne do naprawy przedmiotowego pojazdu zostały pobrane z magazynu serwisu. Ponadto wobec rzeczywistej daty zakończenia naprawy pojazdu tj. 12 czerwca 2013r. biegły zweryfikował opinię podstawową wskazując, że w okolicznościach niniejszej sprawy uzasadniony rzeczywisty czas naprawy pojazdu wynosi trzy dni. W odniesieniu zaś do zarzutów w zakresie ustaleń stawek czynszu najmu pojazdu zastępczego biegły wyjaśnił, że firmy (...), D., U. (...) a (...) nie publikują cenników archiwalnych, zaś ceny firm (...) a C. oraz 99 (...) a (...) zostały uwzględnione w opinii. Biegły wskazał także, ze wszystkie wskazane wypożyczalnie prowadzą usługę związana z wynajmem pojazdów zastępczych na zasadach podobnych jak powód.
Wyjaśnienia biegłego w ocenie sądu były wyczerpujące. Sąd nie znalazł podstaw, by opiniom tym nie dać wiary, czyniąc je podstawą ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.
Sąd dopuścił również dowód z zeznań świadka A. S., który użytkował uszkodzony samochód w kolizji 24 maja 2013 r. Świadek wskazał, iż uszkodzony samochód wykorzystywał do realizacji spraw zawodowych i potwierdził konieczność korzystania z pojazdu zastępczego. Zeznania świadka były spójne i logiczne, a sąd uznał je za wiarygodne.
Sąd zważył, co następuje:
W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego powództwo okazało się zasadne w części.
Roszczenie dochodzone w niniejszym postępowaniu powód wywodził z umowy cesji zawartej w dniu 4 czerwca 2013. z A. S. na podstawie której jako cesjonariusz nabył wierzytelność poszkodowanego z tytułu prawa do zwrotu kosztów najmu w E. auta zastępczego, przysługującą mu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 24 maja 2013 r. Nabyta przez powoda wierzytelność była de facto wierzytelnością o zapłatę przez pozwanego odszkodowania za szkodę A. S. w ww. kolizji, w postaci kosztów najmu samochodu zastępczego.
Pozwany nie kwestionował odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą kolizję drogową i w konsekwencji swojej odpowiedzialności z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody – posiadacza pojazdu mechanicznego. Nie kwestionował również faktu zawarcia przez poszkodowanego z powodem umowy najmu. Kwestionował natomiast umowę cesji wierzytelności wskazując, że przedmiotem umowy cesji z dnia 4 czerwca 2013r. jest wierzytelność przysługująca poszkodowanemu z tytułu szkody za która odpowiedzialność ponosi ubezpieczyciel sprawcy szkody (...) S.A., zatem umowa cesji odnosi się do innego podmiotu niż pozwany. Ponadto podniósł, że poszkodowanemu przysługują wierzytelności zarówno w stosunku do ubezpieczonego jak i do zakładu ubezpieczeń i można je przenieść w drodze przelewu na osobę trzecią tylko łącznie.
W ocenie Sądu powód wykazał swoją legitymację czynną do wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie wynikającą z umowy cesji wierzytelności zawartej w dniu 4 czerwca 2013r. z poszkodowanym (art. 509 § 1 k.c.). Przedmiotowa umowa została zawarta przez uprawnione do tego osoby (odpowiednio umocowanego pracownika powoda i osobę upoważnioną przez poszkodowanego), a nadto zbywana wierzytelność nią objęta była oznaczalna na podstawie analizy stosunku obligacyjnego. Co prawda pozwany wskazywał, iż w umowa cesji nie zawiera oznaczenia pozwanego Towarzystwa (...), lecz jednoznacznie z jej treści wynika, iż przelana wierzytelność powstała w zawiązku ze szkodą komunikacyjną z dnia 24 maja 2013r., wskazany został również numer rejestracyjny samochody sprawcy szkody, na podstawie którego w sposób niebudzący wątpliwości można ustalić Zakład (...) ponoszący odpowiedzialność z tytułu ubezpieczenia OC. Co ważne pozwany nie kwestionował, iż jest ubezpieczycielem sprawcy szkody. Zawarte oznaczenie Zakładu (...) w umowie cesji odnosi się do oddziału zagranicznego. Prowadzenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest możliwe przez utworzenie oddziału tego zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce i tak tez działa pozwane towarzystwo ubezpieczeń. Oddział zagranicznego przedsiębiorcy stanowi zaś formę organizacyjnoprawną, w ramach której przedsiębiorca zagraniczny może wykonywać swoją działalność na terenie Polski. Oddział zagranicznego przedsiębiorcy działa zatem w ramach podmiotu zagranicznego, w jego imieniu i na jego rzecz. Dlatego też w ocenie Sądu w niniejszej sprawie brak jest podstaw do kwestionowania podmiotu do którego odnosi się umowa cesji. W odniesieniu zaś do argumentacji pozwanego, że poszkodowanemu przysługują wierzytelności zarówno w stosunku do ubezpieczonego jak i do zakładu ubezpieczeń i można je przenieść w drodze przelewu na osobę trzecią tylko łącznie wskazać należy, że w niniejszej sprawie szkoda w pojeździe podlegała likwidacji w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej co oznacza, że strona pozwana – ubezpieczyciel zobowiązana jest do pokrycia wszelkich kosztów związanych z przywróceniem pojazdu do stanu poprzedniego, a więc również kosztów które poniósł poszkodowany w związku z wynajęciem samochodu zastępczego na czas naprawy. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów jest obowiązkowe (art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych, Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.; dalej: u.b.o.). Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela, wynikający z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, określa art. 822 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do zapłacenia określonego w umowie ubezpieczenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Gdy chodzi o ubezpieczenia komunikacyjne, zakres ten konkretyzuje art. 34 ust. 1 u.b.o., zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Skoro zatem istotą umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest zobowiązanie się zakładu ubezpieczeń do wypłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczony, brak było podstaw do kwestionowania zasadności przelania wierzytelności jedynie wobec zakładu ubezpieczeń. Sąd nie znalazł żadnych podstaw, aby kwestionować umowę cesji. Skuteczność przedmiotowej umowy uzależniona jednak była od istnienia wierzytelności będącej przedmiotem przelewu, tj. przedmiotu cesji, która powstała na skutek umowy najmu zawartej przez poszkodowanego z powodem.
Umowę najmu z dnia 4 czerwca 2013 r. również należało uznać za ważną. Dołączone do pozwu dokumenty bezsprzecznie wykazywały bowiem, iż również ta umowa została zawarta przez uprawnione do tego osoby, a nadto określała elementy przedmiotowo istotne w świetle art. 659 § 1 k.c. umowy najmu, a więc przedmiot najmu i czynsz najmu. Wskazać przy tym należy iż umowa najmu nie musi określać wysokości czynszu, wystarczy, że wskazuje podstawy jego określenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 25 września 1992 r., I ACr 384/92, OSA 1993/9/64). Z § IV niniejszej umowy wynika, że najemca jest zobowiązany zapłacić wynajmującemu czynsz najmu, ustalony na podstawie (...) stanowiącego załącznik do niej, co oznacza, że najemca akceptuje je jako element umowy łączącej strony. Z tego samego punktu umowy wynika również, że najemca akceptuje stawki najmu stosowane w cennikach i taryfikatorach wynajmującego. Zatem spełniona została przesłanka z art. 659 § 1 k.c., albowiem ustalony został, należący do elementów przedmiotowo istotnych umowy najmu (essentialia negotii), czynsz najmu poprzez wskazanie podstaw ustalenia jego wysokości. Jednocześnie strona powodowa złożyła do akt sprawy podpisany przez A. B. (...), co potwierdza, iż poszkodowany zapoznał się z cennikiem.
W konsekwencji należało przyjąć, że z całej sekwencji powyżej przywołanych i jasno sformułowanych dokumentów jednoznacznie wynika, że między stronami doszło do zawarcia umowy najmu w formie pisemnej, gdzie odwołanie do cennika w powiązaniu z akceptacją jego postanowień wyrażoną w formie pisemnej bez wątpienia wskazuje na konsensus co do stawki najmu. Pomimo, iż umowa najmu nie wskazywała jednoznacznie wysokości czynszu to jednak, jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, konieczność jego zapłaty istniała i była znana w szczególności najemcy. Co więcej, umowa najmu została wykonana przez wynajmującego, albowiem samochód został poszkodowanemu wydany do używania przez uprawniony do tego podmiot i następnie – po wykorzystaniu – przez niego zwrócony. Świadczenie najemcy natomiast zostało spełnione nie poprzez zapłatę czynszu najmu, lecz poprzez dokonanie skutecznej cesji przysługującej mu wobec ubezpieczyciela wierzytelności na wynajmującego, co również stanowi formę zapłaty. Umowa cesji z dnia 4 czerwca 2013r. stanowiła bowiem klasyczny przypadek przelewu w celu zapłaty (cessio solutionis causa), tj. przelewu następującego dla wykonania określonego zobowiązania zamiast przewidzianego treścią tego zobowiązania świadczenia.
Tym samym należało przyjąć, iż poszkodowany zawarł ważną i skuteczną umowę cesji, a zatem powód wstąpił w jego prawa w stosunku do pozwanego w zakresie roszczenia o zapłatę odszkodowania za szkodę w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego.
W odniesieniu zaś co do celowości i zasadności najmu pojazdu zastępczego Sąd w niniejszym postępowaniu ustalił, iż w chwili kolizji z 24 maja 2013r. poszkodowany prowadził działalność gospodarczą. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 r., sygn. akt IV CK 672/03, za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. W ocenie Sądu w przypadku poszkodowanych prowadzących działalność gospodarczą nie jest wymagane wskazanie okoliczności uzasadniających wynajęcie pojazdu zastępczego, a jedynie przedłożenie dokumentów potwierdzających fakt prowadzenia tej działalności. Strona powodowa w niniejszym postępowaniu wykazała niezbędność najmu pojazdu zastępczego w szczególności poprzez załączenie do pozwu dokumentów potwierdzających fakt prowadzenia działalności gospodarczej w postaci wydruku z (...) oraz oświadczenia o byciu płatnikiem podatku VAT. Co więcej, nie można również pomijać zeznań świadka A. S. złożonych przed Sądem, w których potwierdził konieczność najmu pojazdu zastępczego z uwagi na potrzebę kontynuowania czynności zawodowych.
W konsekwencji więc poszkodowanemu, a w rezultacie zawarcia umowy cesji powodowi, co do zasady należał się od pozwanego zwrot kosztów związanych z wynajęciem samochodu zastępczego.
Za szkodę należy natomiast uznać koszty niezbędne, rzeczywiście poniesione przez poszkodowanego, którego obciąża ciężar dowodu wysokości szkody. Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Regułą jest zatem zasada pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego.
W okolicznościach niniejszej sprawy na szkodę wpływ miała stawka czynszu najmu pojazdu zastępczego oraz długość najmu odpowiadająca okresowi naprawy uszkodzonego pojazdu. Tym samym, jeżeli pozwany kwestionował okres faktycznej naprawy twierdząc, iż uszkodzony pojazd nie musiał przez cały ten okres znajdować się w warsztacie naprawczym, a w konsekwencji poszkodowany nie musiał przez cały ten okres korzystać z najmu pojazdu zastępczego, winien był te okoliczności zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c. wykazać.
Odnosząc się zatem do podniesionego przez pozwanego zarzutu dotyczącego czasu naprawy uszkodzonego pojazdu zgodzić należy się z pozwanym, iż w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, z którego szkoda wynikła, pozostają koszty najmu samochodu zastępczego tylko w okresie koniecznym i niezbędnym do dokonania naprawy pojazdu (por. wyrok SN z 5.11.2004 r., II CK 494/03, Lex nr 145121).
Jak wykazało postępowanie dowodowe, w okolicznościach niniejszej sprawy uzasadniony czas technologicznej naprawy samochodu marki M. (...) o nr rejestracyjnym (...) nie powinien przekraczać 2 dni roboczych, a pełny uzasadniony czas naprawy 3 kolejnych dni kalendarzowych. Uszkodzenia pojazdu marki M. (...) o nr rejestracyjnym (...) powstałe na skutek kolizji z dnia 24 maja 2013r. nie wykluczały go z dalszej eksploatacji, pojazd mógł być użytkowany do czasu uzyskania akceptacji kosztorysu oraz dostarczenia części zamiennych. W dniu 4 czerwca 2013r. przedstawiciel warsztatu powinien wykonać czynności wstępne związane z likwidacją szkody, zaś po oględzinach pojazd powinien był być ponownie wydany poszkodowanemu. W przedmiotowym pojeździe nie zachodziła bowiem potrzeba demontażu osprzętu nadwozia w calu ustalenia zakresu uszkodzeń. Wszystkie uszkodzenia były widoczne, podlegały ocenie i kwalifikacji bez konieczności zdemontowania elementów. Podkreślić należy, że w okolicznościach niniejszej sprawy wobec możliwość eksploatacji uszkodzonego pojazdu po kolizji cześć zamienna (o ile nie było ich na stanie w magazynie serwisu) powinny być sprowadzona jeszcze przed przyjęciem pojazdu do naprawy. Ponadto właściciel uszkodzonego ale mogącego uczestniczyć w ruchu drogowym pojazdu, po zgłoszeniu szkody do ubezpieczyciela i oględzinach przednaprawczych, mając protokół szkody lub kalkulacje naprawy powinien wybrać serwis, gdzie ma zamiar naprawić samochód, tam ją przedłożyć i umówić datę rozpoczęcia naprawy albo czekać na informację o jej terminie, po skompletowaniu przez serwis koniecznych do naprawy części zamiennych i przygotowaniu stanowiska naprawczego. Tak jak w przedmiotowej sprawie pojazd można było normalnie eksploatować, zaś do warsztatu naprawczego należało wstawić pojazd po ustaleniu wszystkich warunków naprawy pomiędzy warsztatem i płatnikiem (ubezpieczycielem) oraz po sprowadzeniu (o ile nie były one osiągalne w magazynie serwisowym) wymagalnych do naprawy części zamiennych. Serwis naprawczy przed rozpoczęciem naprawy, powinien dysponować zatwierdzoną, ostateczną wersją kalkulacji naprawy oraz kompletem części zamiennych. Zatem do pomocniczego czasu naprawy nie może zostać doliczony żaden okres na wykonanie oględzin przednaparwczych czy też okres na weryfikację i dostarczenie do serwisu kalkulacji naprawy, sporządzonej w wyniku tych oględzin czy też okres na sprowadzenie części zamiennych. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie czas pomocniczy wynosił powinien wynosić 1 dzień i obejmować okres organizacyjny na przyjęcie pojazdu do naprawy i wydanie go po jej zakończeniu. Jak słusznie zauważył biegły uszkodzony pojazd należał do floty warsztatu naprawczego, trudno zatem zgodzić się z twierdzeniem powoda, iż przyjęcie pojazdu do naprawy oraz jego wydanie mogło trwać więcej niż kilaka godzin. Zatem skoro zweryfikowany kosztorys naprawy warsztat otrzymał w dniu 10 czerwca 2013r., w tym dniu pojazd powinien być przyjęty do warsztatu oraz powinna rozpocząć się naprawa. Co prawda warsztat złożył zamówienie na części zamienne, jednakże ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż części zamienne były na stanie magazynu warsztatu i z tego tez magazynu zostały one pobrane w dniu 10 czerwca 2013 r. Skoro zatem technologiczny czas naprawy obejmował 2 dni robocze, naprawa powinna zostać zakończona w dniu 12 czerwca 2013r. co też w rzeczywistości miało miejsce. Tym samym uzasadniony okres naprawy obejmował 3 kolejne dni kalendarzowe. Zgodnie zaś z zapisami umowy za pierwszą dzień najmu przyjęto dobę od daty wynajęcia auta zastępczego do końca dnia następnego. Skoro zatem naprawa pojazdu powinna rozpocząć się dnia 10 czerwca 2013r., w tym także dniu poszkodowany mógł wynająć pojazd zastępczy, zaś pierwszy dzień najmu obejmował okres od 10 czerwca 2013r. do końca 11 czerwca 2013r. Naprawa zaś powinna trwać do 12 czerwca 2013r., co uzasadniało drugi, a zarazem ostatni dzień najmu. Uzasadniony zatem okres najmu pojazdu zastępczego mając na uwadze zapisy umowy najmu obejmował dwa dni (dwie doby).
Odnosząc się natomiast do zarzutu zawyżenia umówionej przez strony stawki czynszu najmu wskazać należy, iż odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje koszty niezbędne i ekonomicznie uzasadnione, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (por. uchwała SN z 13.06.2003 r., sygn. OSNC 2004/4/51). Kosztami ekonomicznie uzasadnionymi są koszty ustalone co do zasady według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego zakład naprawczy czy wynajmujący pojazdy zastępcze, pod warunkiem jednak, iż odpowiadają one cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku, a ponadto można je zaliczyć do kategorii kosztów niezbędnych.
Jak wynika z opinii biegłego uszkodzony pojazd marki M. (...) o nr rej. (...) należał do segmentu B. Pojazd zastępczy marki S. (...) o nr rej. (...) należy do pojazdów klasy wyższej z segmentu C. Zgodnie z zapisami umowy najmu najemca zobowiązał się zapłacić czynsz najmu za auto zastępcze w wysokości wynikającej z cennika PAZ, przy czym stawka czynszu najmu miała zostać ustalona przy uwzględnieniu klasy pojazdu uszkodzonego w sytuacji, gdyby wynajęte zostało auto klasy wyższej. Ponadto podkreślić należy, że podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. W związku z powyższym wysokość szkody należało w niniejszej sprawie ustalić w oparciu o rynkowe stawki czynszu najmu dla pojazdu uszkodzonego. Jak wynika z pisemnej opinii biegłego rynkowe stawki czynszu najmu pojazdu z segmentu B, przy uwzględnieniu dziesięciodniowego okresie najmu pojazdu zastępczego w czerwcu 2013 r. kształtowały się od 93,25 zł do 196,80 zł brutto. Ustalony przez biegłego przedział stawek rynkowych uznać należało natomiast za wszechstronny, albowiem obejmował analizę ofert najmu u wielu podmiotów działających na lokalnym rynku. Sąd nie znalazł żadnych przesłanek, aby wnioski opinii biegłego kwestionować.
W tej sytuacji zastosowana przez powoda stawkę 223 zł netto należało uznać za wygórowaną. Mając więc na względzie powyższe, celem ustalenia wysokości należnego poszkodowanemu, a rezultacie zawarcia umowy cesji – powodowi odszkodowania, Sąd za zasadne uznał przyjęcie najwyższej stawki stosowanej na rynku lokalnym wynoszącej 196,80 zł brutto tj. 180 zł netto. Co za tym idzie, zasadnym jest odszkodowanie stanowiące równowartość iloczynu dziennej najwyższej stawki czynszu najmu (160 zł netto) i uzasadnionego czasokresu najmu (2 dni), a zatem kwoty 320 zł netto i co do tej kwoty powództwo należało uwzględnić, oddalając je w pozostałym zakresie jako niezasadne.
Mając zatem na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w pkt I i II sentencji wyroku na podstawie art. 509 k.c. i art. 34 ust. 1 ww. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w zw. z art. 436 § 2 k.c. i w zw. z art. 415 k.c. oraz w zw. z art. 361 § 1 i 2 k.c.
O obowiązku zapłaty odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty należności głównej Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…). Zgodnie z powołanym art. 14 ust. 1 ww. ustawy zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia (…) zawiadomienia o szkodzie. Pozwany pozostawał zatem w opóźnieniu z zapłatą świadczenia odszkodowawczego od dnia następnego po upływie 30-dniowego terminu, liczonego od momentu doręczenia mu wezwania do zapłaty, tj. od dnia 15 lipca 2013 r. Tym samym zasadne było żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od dnia 16 sierpnia 2013 r.
Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując stosunkowego ich rozdzielenia. Sąd uznał, iż pozwany przegrał sprawę w 15,94 %, natomiast powód w 84,06 % i w takim też zakresie każdy z nich powinien ponieść koszty procesu. W toku procesu powód poniósł opłatę od pozwu w wysokości 101 zł. Dodatkowo zarówno powód, jak i pozwany ponieśli koszty zastępstwa strony przez profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 600 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) a także koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Pozwany poniósł natomiast koszt wynagrodzenia biegłego w kwocie 1296,42 zł. Łącznie zatem koszty procesu wyniosły 2631,42 zł (w tym koszty powoda 718 zł i koszty pozwanego 1913,42). Ponieważ pozwany powinien ponieść 15,94 % łącznych kosztów procesu (tj. 419,44zł), a powód 84,06 % łącznych kosztów procesu (2211,97 zł), Sąd zasądził na rzecz pozwanego od powoda kwotę 1509,96 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, orzekając jak w pkt. III sentencji wyroku.
W pkt IV wyroku Sąd nakazał zwrócić pozwanemu kwotę 203,58 zł tytułem części niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Stosownie do art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1025 t.j.), zgodnie z którym przepisy art. 80-82 stosuje się odpowiednio do zwrotu zaliczki, według art. 80 ust. 1 ww. ustawy Sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Joanna Chała-Małkowska
Data wytworzenia informacji: