Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 21 lipca 2011 r. (data prezentaty k.3) powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (dalej: (...) Sp. z o.o.) wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. (dalej: (...) S.A.) kwoty 3169,01 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lutego 2011 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wywodził, że w ramach niniejszego postępowania dochodzi od pozwanego zapłaty kosztów najmu pojazdu zastępczego, które pozwany, jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody komunikacyjnej z dnia 14 października2010r., powinien zapłacić poszkodowanemu w ramach odszkodowania. Wskazał przy tym, iż poszkodowany dokonał na rzecz powoda cesji przysługującej mu względem pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wierzytelności odszkodowawczej. W dniu 31 grudnia 2010 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu przez poszkodowanego samochodu na okres 19 dni.Pismem z dnia 11 stycznia 2011 r. wezwaniem do zapłaty powód wystąpił do pozwanego o zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w wysokości stwierdzonej w/w fakturą VAT w terminie 30 dni od daty otrzymania pisma. Do dnia wniesienia pozwu roszczenie powoda dochodzone pozwem nie zostało w pełni zaspokojone (pozew k. 3-5).

W dniu 27 lipca 2011 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. Sąd Gospodarczy XVI Wydział Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie sygn. akt XVI GNc3917/11, w którym uwzględnił żądanie pozwu w całości (nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 45).

We wniesionym sprzeciwie od nakazu zapłaty, pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości, domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany podniósł, iż prace naprawcze dotyczące samochodu marki H. o nr rej. (...) trwały około 14 godzin, zaś czas pozostawania pojazdu w warsztacie pozostaje bez związku ze zdarzeniem, za skutki którego ponosi odpowiedzialność pozwane Towarzystwo.Pozwany wskazał iż nie zaprzecza twierdzeniom powoda, co do przebiegu zdarzenia z dnia 13 października 2010 r. oraz odpowiedzialności za sprawcę wypadku. Pozwany wskazał iż uzasadnienie pozwu dowodzi, że strona powodowa nie dostrzega konieczności wykazania związku przyczynowego między kosztami najmu pojazdu zastępczego a zdarzeniem kreującym odpowiedzialność pozwanego. Pozwany nie przeczy uprawnieniu poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego, lecz w zakresie odpowiedzialności pozwanego Towarzystwa wchodzi jedynie kompensata pozostająca w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkody (sprzeciw od nakazu zapłaty k.49-52).

W piśmie procesowym z dnia 14 listopada 2011 r. pozwany wskazał, iż w niniejszym postępowaniu to nie szkoda stanowi przedmiot procesu, lecz wykreowane przez powódkę koszty, których zwrot nie może obciążać pozwanego. Pozwany podniósł, żenie ponosi odpowiedzialności za organizację czasu pracy w warsztacie, błędy lub nieumiejętności jego pracowników. Wskazał iż rozbieżność między stawkami w cenniku i na fakturze wskazuje, że wbrew twierdzeniom powódki nie został zgodnie ustalone między stronami umowy czynsz najmu. Podniósł również, że powódka nie wykazała skutecznego zawarcia umowy najmu, czego konsekwencją jest bezskuteczność przelewu wierzytelności. Tym samy pozwany zarzucił brak legitymacji czynnej po stronie powoda. Poza tym wskazał, że pełnomocnictwa nie legitymują D. S. (1) i K. K. w zakresie czynności stanowiących podstawę powództwa (pismo procesowe pozwanej k. 96-98).

W toku dalszego postępowania strony nie zmieniły stanowiska w sprawie.

Postanowieniem wydanym w dniu 1 grudnia 2011 r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowejna okoliczność ustalenia czasu niemożności korzystania z samochodu marki H. o nr. rej. (...) niezbędnego do dokonania czynności naprawczych oraz na okoliczność wyliczenia kosztu najmu w tym czasie samochodu tej samej klasy, co pojazd naprawiony( postanowienie z dnia 1 grudnia 2011 r. k. 115).

Wyrokiem z dnia 27 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w W., Sąd Gospodarczy XVI Wydział Gospodarczy oddalił powództwo w całości, zasądził od (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 1 617,00 zł (tysiąc sześćset siedemnaście złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 600,00 zł (sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz w pkt. III sentencji nakazał pobrać od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w W. kwotę 61,24 zł (sześćdziesiąt jeden złotych dwadzieścia cztery grosze) tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Wyrok ten został uchylony w całości przez Sąd Okręgowy w W. XXIII Wydział Gospodarczy O. przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowego dla m. st. Warszawy w W., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. W uzasadnieniu wyroku Sąd Odwoławczy wskazał, iż Sąd I instancji widząc rozbieżność między rzeczywistą datą zdarzenia, z którym należy wiązać odpowiedzialność osoby ubezpieczonej u pozwanego, a datą wskazaną w umowie cesji wierzytelności winien ją zasygnalizować stronom dając im możliwość ustosunkowania się do tej kwestii a powodowi wniesienia stosownych wniosków dowodowych. Sąd Okręgowy wskazał także iż Sąd Rejonowy w swoich rozważaniach skupił się zasadniczo na braku legitymacji procesowej powoda i wyłącznie na tej podstawie oddalił powództwo (z uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego k. 318-321)

Na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 października 2010 r. w W. na skrzyżowaniu ulic (...) doszło do kolizji, w wyniku, której uszkodzony został samochód osobowy marki H. (...) o nr rej. (...), przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej będący własnością (...)/ (...) sp. z o.o. (dalej: poszkodowany). W chwili zdarzenia samochodem poszkodowanego kierował F. M.. Sprawca kolizji kierujący samochodem marki F. (...) nr rej. (...) legitymował się zawartą umową ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej w Towarzystwie (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. (dalej: (...) S.A.).

Dowód : okoliczności bezsporne; oświadczenie sprawcy szkody k. 6, Zgłoszenie szkody komunikacyjnej k. 196-201.

W dniu 4 listopada 2010 r. uszkodzony pojazd został oddany do warsztatu naprawczego. Pojazd został naprawiony 23 listopada 2010 r. i w tym także dniu został odebrany.

Dowód : arkusz naprawy pojazdu najemcy k.13;

W dniu 4 listopada 2010 r. poszkodowany Bankomat 24/ (...) sp. z o.o.reprezentowany przez F. M. zawarł z (...) Sp. z o.o. reprezentowanym przez K. K. umowę najmu ( (...)), której przedmiotem był najem pojazdu zastępczego N. N. o nr rej. (...), należącego do wskazanej w Cenniku grupy samochodów (...). Na podstawie przedmiotowej umowy najemca zobowiązał się zapłacić wynajmującemu czynsz najmu za auto zastępcze w wysokości wynikającej z Cennika (...) załączonego do umowy. Najemca oświadczył, iż akceptuje stawki czynszu przewidziane dla wynajętego przez niego auta zastępczego zawarte w Cenniku (...), z którym się zapoznał i który otrzymał. Jednocześnie strony zgodnie postanowiły, że zaspokojenie roszczeń wynajmującego względem najemcy z tytułu czynszu najmu za auto zastępcze nastąpi poprzez przeniesienie na rzecz wynajmującego wierzytelności z tytułu zwrotu kosztów najmu auta zastępczego i w tym celu zostanie zawarta przez najemcę z wynajmującym umowa cesji wierzytelności.

Dowód : umowa najmu ( (...)) k 9, szczegółowe warunki (...) k.8; cennik k. 35, pełnomocnictwo dla K. K. k. 15, upoważnienie dla F. M..

W dniu 4 listopada 2010 r. strony podpisały aneks do w/w umowy najmu pojazdu zastępczego zgodnie z którym „Na czas naprawy uszkodzonego pojazdu Najemcy (nie dłużej jednak niż na okres 19 dni kalendarzowych) Wynajmujący wynajmie auto zastępcze, na zasadach określonych w umowie najmu (...), a Najemca akceptuje warunki stanowiące podstawę łączącego Strony stosunku najmu. Najemca zobowiązany jest zwrócić auto zastępcze najpóźniej w 19 dniu kalendarzowym uczestnictwa w (...), jeżeli naprawa pojazdu Najemcy będzie trwała krócej niż 19 dni kalendarzowych, najemca zobowiązany jest zwrócić auto zastępcze najpóźniej w dniu w którym pojazd Najemcy był gotowy do odbioru”.

Dowód : aneks do umowy umowa najmu ( (...)) k 17.

Także w dniu 4 listopada 2010 r. pomiędzy Bankomat 24/ (...) sp. z o.o. reprezentowany przez F. M. zawarł z (...) Sp. z o.o. reprezentowanym przez D. S. (2) przelewu wierzytelności w postaci prawa do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przysługującego poszkodowanemu w związku z kolizją z dnia 13 października 2010 r. Tego samego dnia F. M. działający w imieniu (...)/ (...) sp. z o.o.złożył także oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń, w którym poinformował, iż na czas naprawy uszkodzonego pojazdu skorzystał z przysługującego mu prawa najmu pojazdu zastępczego oraz, iż na mocy umowy zawartej z (...) Sp. z o. o. dokonał cesji wierzytelności przysługującej mu do towarzystwa ubezpieczeń w związku z najmem pojazdu zastępczego.

Dowód: umowa cesji wierzytelności k. 11; upoważnienie dla F. M. k.6; Pełnomocnictwo dla D. S. (1) k. 14, oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń k. 11.

Zarówno w umowie najmu (...), umowie Cesji, oświadczeniu dla towarzystwa ubezpieczeń błędnie wpisana została data kolizji drogowej i zamiast daty 13.10.2010 r. w przedmiotowych dokumentach wpisano datę 14.10.2010 r.

Dowód: oświadczenie k. 303.

W dniu 4 listopada 2010 r. poszkodowanemu został wydany pojazd marki N. (...), którego zwrot miał miejsce w dniu 23 listopada 2010 r. Samochodem zastępczym w trakcie trwania najmu przejechano 1455 km.

Dowód : (...) k. 12.

(...) Sp. z o.o. w dniu 31 grudnia 2010 r. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę (...).01 zł netto za wynajem pojazdu marki N. (...) o nr rej. (...) przez okres 19 dni tj. od dnia 04 listopada 2010 r. do dnia 23 listopada 2010 r., ze wskazaniem stawki jednostkowej najmu w wysokości 166,79 zł netto za jeden dzień najmu. Dowód: faktura VAT k. 26.

Uzasadniony czas pobytu uszkodzonego pojazdu w warsztacie w celu dokonania skutecznej naprawy w realiach niniejszej sprawy oraz przebiegu procesu likwidacji szkody powinien trwać 12 dni kalendarzowych. Wartość średnia czynszu najmu pojazdu zastępczego za jeden dzień wyliczona jako średnia arytmetyczna dla klasy pojazdu i w czasie jak w realiach niniejszej sprawy wyniosła 98 zł netto czyli 119 zł brutto. Przedział stawek czynszu najmu zawiera się w przedziale od 58 zł brutto (42,24 zł netto) do 250 zł brutto (195 zł netto). Stawka stosowana przez powoda w wysokości 166 zł netto mieści się w granicach stawek spotkanych na rynku.

Dowód : opinia biegłego k. 125-130, pisemna opinia uzupełniająca biegłego k. 226- 234, ustana opinia uzupełniająca biegłego k. 260-261

Pismem datowanym na 11 stycznia 2011 r. (...) sp. z o. o. wezwał (...) S.A. do zapłaty kwoty 3169,01 zł tytułem pokrycia kosztów najmu auta zastępczego. Ubezpieczyciel otrzymał wezwanie do zapłaty w dniu 18 stycznia 2011 r. Ostateczne wezwanie do zapłaty nastąpiło pismem datowanym na 6 kwietnia 2011 r.

Dowód : zgłoszenie roszczenia z wezwaniem do zapłaty k. 27-30; zwrotne potwierdzenie odbioru k. 31; pismo z dnia 18 stycznia 2011 k. 33-34.

W związku z tym, że (...) S.A. nie zapłaciła należnej kwoty (...) Sp. z o.o. wystąpił na drogę sądową celem dochodzenia należności.

Dowód: pozew k. 2-25.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dokumentów złożonych do akt sprawy oraz twierdzeń stron co do okoliczności niespornych. Sąd miał na względzie zgłoszony przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzut zaprzeczenia prawdziwości prywatnych dokumentów dołączonych do pozwu. Odnosząc się do tego zarzutu w pierwszej kolejności zauważyć należy, że powód przedłożył przedmiotowe dokumenty poświadczone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika. W sytuacji więc wątpliwości co do istnienia dokumentów bądź ich prawdziwości, strona przeciwna mogła formułując taki zarzut skorzystać z uprawnienia przyznanego przez art. 129 k.p.c., tj. zażądać złożenia oryginałów tych dokumentów, czego pozwany w niniejszym procesie jednak nie uczynił. Wprawdzie dokumenty te w większości stanowiły dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., to stosownie do treści art. 233 § 1 k.p.c. Sąd, dokonując ich oceny w ramach swobodnej oceny dowodów uznał je za wiarygodne i przydatne, a w konsekwencji, poczynił na ich podstawie ustalenia faktyczne, zwracając jednak uwagę, że dokumenty prywatne stanowiły jedynie dowód tego, że określone w nich osoby złożyły oświadczenia treści w nich zawartej.

Sąd oddaliłwnioski dowodowe zgłoszone w piśmie pełnomocnika powoda z 3 listopada 2014 r. w pkt. 4 a-c tj. dopuszczenia dowodu z opinii biegłych sądowych złożonych do innych, analogicznych spraw toczących się przed tutejszym sądem, w pkt. 5 w/w pisma tj. o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z umowy zawartej pomiędzy pozwanym a warsztatem , w pkt. 6 w/w pisma tj. o ponowne zobowiązanie pozwanego do przedstawienia kompletnej dokumentacji znajdującej się w jego posiadaniu. Oddalając te wnioski, Sąd miał na względzie, iż w toku postępowania dokonano już wystarczających ustaleń faktycznych, dopuszczenie powyższych dowodów doprowadziłoby jedynie do wydłużenia postępowania. Zbędne jest przeprowadzanie dowodu z opinii biegłych sądowych złożonych do innych, analogicznych spraw toczących się przed tutejszym sądem, bowiem opinie biegłych w innych sprawach mogłyby być traktowane w niniejszej sprawie jedynie jako dowody z opinii prywatnychi jest bezprzedmiotowe przeprowadzanie takiego dowodu skoro w niniejszym postępowaniu sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego. Pozostałe wnioski dowodowe Sąd oddalił z uwagi na to, że materiał dowodowy zabrany w sprawie był wystarczający dla sporządzenia przez biegłego opinii.

Wobec rozbieżności stanowiska stron w zakresie ustalenia uzasadnionego czasu naprawy uszkodzonego pojazdu marki H. (...) o nr rej. (...) oraz kosztu najmu w tym czasie pojazdu zastępczego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej.

Dopuszczając ten dowód Sąd stanął na stanowisku, iż w zakresie tezy dowodowej wymagana jest wiedza specjalistyczna, a dowód ten jest konieczny do zakończenia niniejszego postępowania. Stąd mając na uwadze konieczność przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, o czym była mowa wyżej, w swoich ustaleniach w zakresie uzasadnionego czasu naprawy uszkodzonego pojazdu marki H. (...) o nr rej. (...) oparł się na opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej.

Dokonując oceny biegły przedstawił w sposób logiczny przebieg zawartego w swoich opiniach rozumowania. Sąd wobec wyjaśnienia wszelkich okoliczności i ostatecznego ustalenia przez biegłego przyjętej metodologii, w całości podzielił powyższe opinie, uznając je za fachowe, rzetelne i wyczerpujące oraz sporządzone w oparciu o wiedzę i doświadczenie biegłego. Wydane one zostały po wszechstronnym rozważeniu okoliczności sprawy na podstawie dokumentacji zawartej w aktach sprawy i dlatego Sąd oparł na nich swoje ustalenia. Z tych wszystkich względów Sąd uznał, iż opinie są spójne, logiczne i korespondują z całokształtem materiału zgromadzonego w sprawie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego roszczenie strony powodowej uznać należy za uzasadnione w części określonej w pkt I wyroku, a jego podstawą prawną był art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 509 § 1 k.c. oraz art. 361 k.c.

Na wysokość szkody dochodzonej w niniejszym postępowaniu składały się koszty najmu pojazdu zastępczego.

Wina osoby ubezpieczonej u pozwanego, która spowodowała uszkodzenia samochodu nie była sporna. Pozwany kwestionował brak legitymacji czynnej po stronie powoda wskazując, że powódka nie wykazała skutecznego zawarcia umowy najmu, czego konsekwencją jest bezskuteczność przelewu wierzytelności.

W niniejszej sprawie koniecznym jest zatem odniesienie się do kwestii skuteczności umowy najmu, jako warunkującej wypłatę odszkodowania. Strona powodowa reprezentowana przez K. K., umocowanego do dokonania tej czynności na podstawie pisemnego pełnomocnictwa (k.15) i poszkodowany zawarli w dniu 4 listopada 2010 r. umowę najmu (określoną jako (...) pojazdu zastępczego - umowa najmu (...) ogólne warunki k. 9, szczegółowe warunki k. 8) oraz umowę przelewu wierzytelności (k. 10), zgodnie z którą poszkodowany przelał na powoda swoją wierzytelność obejmującą prawo do żądania zwrotu kosztów wynikających z umowy najmu. Zawarta przez strony umowa najmu była ważna. Zgodnie bowiem z art. 659 § 1 i 2 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju. Umowa najmu jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną. Pomiędzy świadczeniem wynajmującego oraz najemcy musi istnieć ścisły związek. Treścią umowy najmu jest zobowiązanie wynajmującego do oddania najemcy rzeczy do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a także odpowiadające mu zobowiązanie najemcy do płacenia wynajmującemu umówionego czynszu (Komentarz do art. 659 kodeksu cywilnego (Dz.U.64.16.93), [w:] Z. Gawlik, A. Janiak, A. Kidyba, K. Kopaczyńska-Pieczniak, G. Kozieł, E. Niezbecka, T. Sokołowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część szczególna, LEX 2010). Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 czerwca 2002 r. ( (...) SA (...), niepubl.) wskazał, iż oddanie rzeczy do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, w zamian za umówiony czynsz, to essentialianegotii umowy najmu (tak też H. Ciepła (w:) G. Bieniek, Komentarz, t. II, 2006, s. 252; P. Radomski, Umowy najmu i dzierżawy w kontekście problemu pobierania pożytków, Pr. Sp. 2000, nr 7-8, s. 65-70). Określenie przedmiotu najmu, jak i czynszu stanowi element konieczny i przedmiotowo istotny w umowie najmu. Wobec powyższego należy wskazać, iż do zawarcia umowy najmu nie dochodzi w wypadku, gdy nie określono w niej czynszu. Powyższe potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 września 1946 r. (C III 217/46, OSN 1947, nr 1, poz. 25). Podobne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w K., który podkreślił, iż umowa najmu nie musi określać wysokości czynszu, wystarczy, że wskazuje podstawy jego określenia (wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 25 września 1992 r., I ACr 384/92, OSA 1993/9/64). Z § VII niniejszej umowy wynika, że najemca jest zobowiązany zapłacić wynajmującemu czynsz najmu, ustalony na podstawie (...) (k. 35) stanowiącego załącznik do niej, co oznacza, że najemca akceptuje je jako element umowy łączącej strony. Z tego samego punktu umowy wynika również, że najemca akceptuje stawki najmu stosowane w cennikach i taryfikatorach wynajmującego. Zatem spełniona jest przesłanka z art. 659 § 1 k.c. tj. ustalony jest, należący do elementów przedmiotowo istotnych umowy najmu ( essentialianegotii) czynsz poprzez wskazanie podstaw ustalenia jego wysokości. Jednocześnie strona powodowa złożyła do akt sprawy (...), w którym określono ceny najmu pojazdu (netto) zastępczego klasy wynajętego przez poszkodowanego. Powód przedłożył także fakturę VAT nr (...) za najem pojazdu zastępczego. Faktura ta opiewa na kwotę 3169,01 zł netto (k. 26).

W konsekwencji należało przyjąć, że z całej sekwencji powyżej przywołanych i jasno sformułowanych dokumentów jednoznacznie wynika, że między stronami doszło do zawarcia umowy najmu w formie pisemnej, gdzie odwołanie do cennika w powiązaniu z akceptacją jego postanowień wyrażoną w formie pisemnej bez wątpienia wskazuje na konsensus co do stawki najmu. Pomimo, iż umowa najmu nie wskazywała jednoznacznie wysokości czynszu to jednak, jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, konieczność jego zapłaty istniała i była znana w szczególności najemcy. Z tego też względu Sąd ustalił, iż łącząca strony umowa określała zobowiązanie najemcy do zapłaty czynszu, a więc zawierała istotne przedmiotowo okoliczności uzasadniające najem pojazdu zastępczego.

W dniu 4 listopada 2010 r. pomiędzy Bankomat 24/ (...) sp. z o.o. w W. reprezentowanym przez F. M. a (...) Sp. z o.o. reprezentowanym przez D. S. (1) doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności w postaci prawa do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przysługującego poszkodowanemu w związku z kolizją z dnia 13 października 2010 r.Umocowanie D. S. (1) zawierania tego typu umów w imieniu powoda wynikało z treści pisemnego pełnomocnictwa znajdującego się w aktach sprawy na k. 14. Zatem nieuzasadniony był zarzut pozwanego dotyczący braku tego umocowania.W umowie Cesji(podobnie jak w umowie najmu (...) z dnia 4 listopada 2010 r. i oświadczeniu dla towarzystwa ubezpieczeń z dnia 4 listopada 2010 r.) błędnie oznaczona została data kolizji drogowej i zamiast daty 13.10.2010 r. w przedmiotowych dokumentach wpisano datę 14.10.2010 r. W dniu 5 marca 2014 r. te same osoby, które reprezentowały poszkodowanego i powoda przy podpisaniu w/w dokumentów złożyły oświadczenie, w którym sprostowały datę kolizji i potwierdziły, że wolą spółki było zawarcie umowy najmu auta zastępczego w związku ze szkodą z dnia 13 października 2010 r. oraz zawarcie umowy cesji wierzytelności w związku ze szkodą z dnia 13 października 2010 r. Tym samym potwierdzono, że (...) Sp. z o.o. prawidłowo nabył wierzytelność do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego(oświadczenie k. 303).

Zgodnie z art. 509 §1 i 2 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. (...) Sp. z o.o. nabył wierzytelność w stosunku do (...) S.A. w wyniku stosownej umowy przelewu wierzytelności (cesji) zawartej z poszkodowanym. Umowa ta była ważna i skuteczna. Możliwy jest bowiem przelew wierzytelności przyszłej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09 sierpnia 2005 r., IV CK 157/05, Lex 346081, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 czerwca 2003 r., II CKN 181/01, Lex 121706), chociaż tak naprawdę „przyszłość” dotyczy jedynie samej wysokości wierzytelności. Obowiązek naprawienia szkody powstaje po stronie sprawcy (i jego ubezpieczyciela) w chwili zaistnienia zdarzenia wywołującego szkodę, jednak wierzytelność konkretyzuje się po wyliczeniu wysokości szkody. W wyniku przelewu pozwanemu (...) S.A. przysługują przeciwko powodowi– jako nabywcy wierzytelności– wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy (poszkodowanemu) w chwili powzięcia wiadomości o przelewie (art. 513 §1 k.c.).

W odniesieniu do zarzutu braku związku przyczynowegomiędzy zdarzeniem wywołującym szkodę a kosztami najmu pojazdu zastępczego wskazać należy na definicję adekwatnego związku przyczynowo - skutkowegoprzedstawioną przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 maja 2000 r. (III CKN 810/98, Lex nr 51363). Sąd Najwyższy wyjaśnił wówczas, że zawarte w art. 361 § 1 k.c. uregulowanie obejmuje tzw. adekwatny związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy nie wykonaniem zobowiązania przez dłużnika, a wywołaniem szkody u wierzyciela, co wyraża się tym, że odpowiedzialność dłużnika dotyczy tylko skutków typowych, nie zaś wszelkich skutków, które w ciągu zdarzeń, jakie nastąpiły, dają się z punktu widzenia kauzalności połączyć w jeden łańcuch. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem ponoszenie kosztów najmu samochodu zastępczego pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym. Pozbawienie możliwości korzystania z przedmiotów majątkowych stanowi szczególny rodzaj szkody majątkowej, zwłaszcza wtedy, gdy przedmiot zaspokaja potrzeby, które mogą być zaspokojone zastępczo w drodze odpłatnego korzystania z najmu samochodu zastępczego. Szkodą jest powstała wbrew woli poszkodowanemu różnica między obecnym stanem majątkowym a stanem, jaki istniałby, gdyby nie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę – kolizja ze sprawcą posiadającym polisę OC u pozwanego. Ponadto w tym kontekście trzeba podkreślić, iż w doktrynie wskazuje się, że utrata możliwości korzystania z rzeczy jest jedną z postaci szkody majątkowej. Należy jednocześnie zaznaczyć, iż nie jest istotne w jakim celu z przedmiotowej rzeczy korzysta poszkodowany tj. czy w celu prowadzenia działalności gospodarczej, czy na użytek prywatny. Podobnie T. D. twierdzi, iż pozbawienie możliwości korzystania z rzeczy zawsze stanowi szczególny przypadek szkody majątkowej, zwłaszcza wówczas, gdy zaspokaja on potrzeby, które mogą być zaspokojone zastępczo w drodze odpłatnego skorzystania z cudzej usługi lub najmu cudzego przedmiotu. Utrata możliwości korzystania z rzeczy stanowi szkodę, albowiem w pieniądzu może być wyrażona wartość użytkowania przedmiotu.

W odniesieniu do zarzutu braku niezbędności najmu pojazdu zastępczego wskazać należy na wyrok z dnia 8 września 2004 r., sygn. akt IV CK 672/03, Lex nr 146324 gdzie Sąd Najwyższy stwierdził, iż za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. Podobnie istnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy uszkodzeniem samochodu, a kosztami wynajmu pojazdu zastępczego przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 stycznia 1999 r., (II CKN 109/98, niepublikowane Lex Polonica Maxima). Pozwany nie wykazał, aby poszkodowany miał możliwość w inny sposób naprawić powstałą szkodę tj. w inny sposób zapewnić możliwość zastąpienia uszkodzonego samochodu. Tymczasem poszkodowany nie ma obowiązku – w związku z utratą możliwości korzystania z uszkodzonego pojazdu – nagłego reorganizowania swojego życia (być może przez to i jego dezorganizowania), a ma prawo do naprawienia szkody i co za tym idzie – do otrzymania substytutu uszkodzonego samochodu tak, aby w czasie naprawy w miarę normalnie funkcjonować. Skoro zaś pojazd marki H. (...) został uszkodzony na skutek kolizji drogowej, to oczywistym jest, że był użytkowany, a poszkodowany ma prawo do zastąpienia go innym autem, bez potrzeby jakiegoś szczególnego dowodzenia co do konieczności posługiwania się pojazdem zastępczym na czas naprawy. Poza tym w czasie najmu pojazdu zastępczego zostało przejechane w ciągu 19 dni 1455km co daje ok. 76 km dziennie. Wskazuje to na aktywność poszkodowanego w czasie trwania najmu pojazdu zastępczego, należało zatem przyjąć iż pojazd zastępczy konieczny był poszkodowanemu do kontynuowania prowadzenia działalności gospodarczej.

Wobec zakwestionowania czasu naprawy oraz stawki najmu przez pozwanego Sąd postanowił dopuścić dowód z opinii biegłego sądowego A. N. z listy biegłych sądowych Sądu Okręgowego w W. z zakresu techniki samochodowej na okoliczność ustalenia czasu niemożności korzystania z samochodu marki H. o nr rej. (...) niezbędnego dla dokonania czynności naprawczych oraz na okoliczność wyliczenia kosztu najmu w tym czasie samochodu tej samej klasy, co pojazd naprawiany. Rozstrzygnięcie spornej kwestii czasu najmu pojazdu zastępczego wymagało bowiem uzyskania wiadomości specjalnych, a więc zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c. należało dopuścić dowód z opinii biegłego na tę okoliczność.

Na podstawie akt sprawy biegły sądowy A. N. w pisemnej opinii z dnia 19 lutego 2012 r. ustalił, że czas technologiczny naprawy samochodu marki H. (...) o nr rej. (...) wynosił 14,45 rbg. Przy uwzględnieniu wymogów technologicznych i czynników organizacyjnych pracy serwisu naprawa wymagała przestoju pojazdu w serwisie do 4 dni roboczych. Biegły ustalił również proces likwidacji szkody. Według ustaleń biegłego pojazd został przekazany do serwisu w celu naprawy w dniu 4 listopada 2010 r. 5 listopada 2010 r. serwis otrzymał kalkulację kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. W ocenie biegłego naprawa mogła zostać rozpoczęta 8 listopada 2011 r., a powinna zakończyć się 11 listopada 2010 r. Tego dnia powinno nastąpić wydanie pojazdu poszkodowanemu oraz rozliczenie pojazdu zastępczego. Ustalony przez biegłego uzasadniony okres przestoju pojazdu w serwisie obejmował okres od dnia 4 listopada 2010 r. do dnia 11 listopada 2010 r. tj. 8 dni. Okres najmu pojazdu zastępczego powinien pokrywać się z okresem uzasadnionego przestoju w serwisie uszkodzonego pojazdu. Biegły w opinii uzupełniającej z dnia 1 lipca 2013 r. ustosunkował się do zarzutów podniesionych przez stronę pozwaną w piśmie z dnia 19 marca 2013 r., które dotyczyły uzasadnionego czasu naprawy. W oparciu o dokumentację nadesłaną przez serwis biegły wykazał, że pełnomocnik strony powodowej przesłał niekompletny arkusz naprawy pojazdu. Według pisma przesłanego przez serwis zgłoszenie szkody do pozwanego nastąpiło w dniu 21 października 2010 r., a nie 19 października 2010 r. Biegły podniósł, że serwis sporządził w dniu 9 listopada 2010 r. nową kalkulację naprawy, którą przesłał w dniu 16 listopada 2010 r. do zatwierdzenia pozwanemu towarzystwu ubezpieczeń. Kalkulacja po weryfikacji została zwrotnie przesłana do serwisu przez pozwanego w dniu 17 listopada 2010 r. Biegły ocenił, że powyższe ustalenia zmieniają datę możliwego rozpoczęcia naprawy, która mogła rozpocząć się od następnego dnia roboczego po otrzymaniu kalkulacji tj. 18 listopada 2011 r. W ocenie biegłego w działaniach serwisu nastąpił przestój, ponieważ serwis otrzymał kalkulację ubezpieczyciela w dniu 5 listopada 2010 r. więc następnego dnia roboczego mógł podjąć działania naprawcze. Biegły sądowy podkreślił, że serwis po przystąpieniu do prac musiał stwierdzić rozbieżność pomiędzy stanem pojazdu, a kalkulacją strony pozwanej lub zaniżone w kalkulacji pozwanego koszty naprawy. Serwis sporządził kalkulację naprawy w dniu 9 listopada 2010 r., w której skorygował ceny części zamiennych oraz stawkę za roboczogodzinę. Skorygowana kalkulacja mogła zostać sporządzona i wysłana do pozwanego w dniu 6 listopada 2010 r. Serwis wysłał kalkulację dopiero 16 listopada 2010 r., co biegły zakwalifikował jak dziesięciodniową zwłokę w działaniach serwisu. Ubezpieczyciel przekazał zweryfikowaną kalkulację do serwisu następnego dnia. Biegły ocenił, że naprawa pojazdu mogła rozpocząć się 18 listopada 2010 r. Biegły podtrzymał wcześniejszą opinię, że naprawa pojazdu mogła trwać 4 dni robocze, zaś przy uwzględnieniu dni wolnych od pracy naprawa pojazdu powinna zakończyć się 23 listopada 2010 r. Zatem przestój pojazdu w serwisie mógł obejmować okres od dnia 4 listopada 2010 r. do dnia 23 listopada 2010 r. tj. 20 dni. Przy uwzględnieniu dziesięciodniowej zwłoki w działaniach serwisu uzasadniony przestój pojazdu w serwisie, podczas którego możliwe było dokonanie uzgodnienia zakresu naprawy z ubezpieczycielem oraz jej wykonanie wynosił 10 dni (20 dni – 10 dni=10 dni). Powód w piśmie procesowym z dnia 26 września 2013 r. podniósł, że biegły błędnie ustalił, że uzasadniony czas przestoju pojazdu w warsztacie w związku z naprawą przypadł na dni od 4 listopada 2010 r. do dnia 6 listopada 2010 r. Powód wskazał, że według ustaleń biegłego działania naprawcze mogły zostać podjęte od 6 listopada 2010 r. i w tym dniu mogła zostać sporządzona kalkulacja naprawy przez serwis i przesłana do pozwanego. Ponadto powołał, że 6 listopada 2010 r. nie był dniem roboczym dla warsztatu, ponieważ z wydruku strony internetowej warsztatu wynika, że warsztat nie pracuje w soboty, zatem warsztat mógł dopiero w dniu 8 listopada 2010 r. (poniedziałek) sporządzić i przesłać kalkulację do (...) S.A. Na rozprawie w dniu 23 stycznia 2014 r. biegły sądowy A. N. przychylił się do twierdzeń strony powodowej zawartych w piśmie z dnia 26 września 2013 r. Uznał, że powód zasadnie wskazał, że biegły w opinii przyjął sobotę jako dzień roboczy. Wobec tego kalkulacja serwisu mogłaby być sporządzona najwcześniej w poniedziałek 8 listopada 2010 r. Wobec tego, okres zwłoki w działaniach serwisu skrócił się z 10 do 8 dni, co pozwala przyjąć, że zasadny okres przestoju pojazdu wynosiłby 12 dni(zob. pisemna opinia uzupełniająca biegłego k.226-234, ustna uzupełniająca opinia biegłego k. 260-261).

W odniesieniu do stawek czynszu za najem pojazdu zastępczego wskazać należy iż powód rozliczając koszty najmu pojazdu zastępczego przyjął stawkę dzienną czynszu wynoszącą 166,79 zł netto.

Jak wynika z opinii biegłego wartość średnia czynszu najmu za jeden dzień, wyliczona jako średnia arytmetyczna wyniosła 98 zł netto czyli 119 zł brutto. Przy czym przedział stawek czynszu najmu zawiera się w przedziale od 58 zł brutto do 146 zł brutto. Zgodnie z zasadą pełnej kompensacji szkody poszkodowany ma prawo wynająć auto zastępcze klasy porównywalnej do pojazdu uszkodzonego i dlatego przysługuje mu zwrot kosztów najmu auta tej klasy co pojazd naprawiany, a nie klasy niższej.

Przedział stawek czynszu najmu zawiera się w przedziale od 58 zł brutto tj.42,24 zł netto(opinia biegłego k. 125-130)do 250 zł brutto tj. 195 zł netto(pisemna opinia uzupełniająca biegłego k. 226- 234). Stawka stosowana przez powoda w wysokości 166 zł netto mieści się w granicach stawek spotkanych na rynku.W ocenie Sądu stawki najmu pojazdów zastępczych nie są cenami stałymi i podlegają one regułom wolnego rynku i w związku z tym nie można pomijać żadnych wypożyczalni, bo one także kształtują wolny rynek. Rozwijając ten wątek Sąd potwierdził funkcjonującą w obrocie gospodarczym zasadę swobodnego wolnorynkowego ustalania warunków wynajmowania pojazdów, w tym wysokości czynszu.

Sądowi znane i przezeń aprobowane jest stanowisko, iż należy analogicznie jak w przypadku naprawy samochodu przyznać poszkodowanemu prawo wyboru podmiotu, z którym zawrze umowę najmu pojazdu zastępczego (por. uchwała z dnia 13 czerwca 2003 r. III CZP 2/03 (OSNC z 2004 Nr 4 poz. 51) i że „kosztami ekonomicznie uzasadnionymi są koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, iż ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku.

Sąd uznał opinie biegłego za wiarygodne i uwzględnił je przy ustalaniu stanu faktycznego. Należy wskazać, iż w świetle stanowiska judykatury zadaniem biegłego nie jest ustalenie stanu faktycznego sprawy, lecz naświetlenie i umożliwienie wyjaśnienia przez sąd okoliczności z punktu widzenia posiadanych przez biegłego wiadomości specjalnych przy uwzględnieniu zebranego i udostępnionego mu materiału sprawy (por. wyrok SN z dnia 11 lipca 1969 r., I CR 140/69, OSNC 1970, nr 5, poz. 85; uzasadnienie wyroku SN z dnia 19 grudnia 2006 r., V CSK 360/06, LEX nr 238973). Biegły nie może wyręczać sądu w wyjaśnieniu rzeczywistej treści stosunków faktycznych. Fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy sąd ustala na podstawie innych dowodów, m. in. dokumentów. Sąd jednak po dokonaniu szczegółowej analizy akt zgodził się ze stwierdzeniami przedstawionymi przez biegłego w zakresie ustalenia uzasadnionego czasu niemożności korzystania z samochodu marki H. i wysokości rynkowej stawki najmu pojazdu zastępczego.

Biorąc powyższe pod uwagę, należało na podstawie art. 509 k.c. w zw. z art. 822 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. i art. 361 § 2 k.c. zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2001,48 zł za 12 dni najmu pojazdu zastępczego przy uwzględnieniu stawki zastosowanej przez powoda, zaś w pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Analizując z kolei żądanie pozwu w zakresie odsetek należy zaznaczyć, iż kwestię tę reguluje art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. Zgodnie z powołanymi przepisami, jeżeli nie umówiono się inaczej, ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni trzydziestu, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, przy czym w razie gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, zakład ubezpieczeń wypłaca bowiem odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia o szkodzie. Skoro pozwany otrzymał wezwanie do zapłaty w dniu 18 stycznia 2011 r. (k.31) odsetki należało zasądzić zgodnie z żądaniem pozwu tj. od 18 lutego 2011 r. do dnia zapłaty.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu o czym orzeczono w pkt II wyroku.

Orzekając o kosztach postępowania w pkt. III wyroku Sąd dokonał ich stosunkowego rozdzielenia zgodnie z art. 100 zd. 1 k.p.c. Z dochodzonej kwoty 3169,01zł Sąd zasądził na rzecz powoda 2001,48zł, a zatem powód wygrał sprawę w 63 %, a przegrał w 37 %, zaś pozwany w takim stosunku sprawę wygrał. Strony powinny zatem ponieść koszty procesu w następujących udziałach: powód w 37 %, a pozwany w 63%.

W pkt III wyroku, w myśl przedstawionych wyżej rozważań, sąd zgodnie z art. 108 § 1 kpc rozstrzygnął o zasadzie ponoszenia przez strony kosztów procesu, tj. ustalił iż, obciążają w 37 % powoda, a pozwanego w 63%, pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron, pełnomocnikowi pozwanego na adres z pisma z 4.3.15 r.