Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 grudnia 2019 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialności (zwana dalej spółką: (...)) wystąpiła przeciwko A. I. (1) o zapłatę kwoty 11.083,53 zł oraz o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż łączyła ją z pozwanym umowa o podwykonawstwo, na podstawie której pozwany zobowiązał się wykonać prace remontowe w dwóch pomieszczeniach lokalu mieszkalnego. Wskazała, że wykonane przez niego prace miały wady, których usunięcia odmówił pozwany. Strona powodowa podniosła, iż z uwagi na powyższe zleciła usunięcie tych wad osobie trzeciej, w związku z czym poniosła dodatkowe koszty robocizny i materiałów (pozew, k. 5-10).

W dniu 16 marca 2020 r. pozwany A. I. (1) złożył odpowiedź na pozew, w której wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany zakwestionował dochodzone roszczenie zarówno co do zasady, jak i wysokości. Podniósł, iż wykonał umowę zgodnie z określonym przez powoda zakresem prac oraz wskazaną przez niego technologią. Wskazał również, iż naprawił usterki, które ujawniły się podczas wykonywanych przez niego prac remontowych, natomiast nie ponosi odpowiedzialności za później powstałe wady, które zaistniały na skutek użycia złej jakości materiałów i błędów przy pierwotnym położeniu tynków. Strona pozwana podniosła, iż łącząca go z powódką umowa nie obejmowała swym zakresem skucia tynków, a zatem nie ponosi on winy za powstałe usterki. Wskazał, iż w związku z tym prace wykonane przez firmę zastępczą nie leżały w zakresie prac pozwanego, a zatem nie jest on zobowiązany do zwrotu kosztów tych prac. Podniósł także, iż prace te nie mogły zostać wykonane w ramach wykonawstwa zastępczego z uwagi na brak upoważnienia sądu do takiego wykonania, jak również nie zaistniała sytuacja nagła, która zwolniłaby powoda z obowiązku uzyskania tego upoważnienia. Strona pozwana zakwestionowała także, że prace zastępcze zostały wykonane w zakresie, o jakim mówi powód, jak również – aby użyto materiałów z przedstawionych przez powoda faktur (odpowiedź na pozew, k. 127-131).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 lipca 2019 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (Wykonawca) zawarła z A. I. (1) (Podwykonawca) umowę o wykonanie prac remontowych w dwóch pomieszczeniach w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. (okoliczności bezsporne).

Zakres prac, które A. I. (1) miał wykonać w ramach umowy, Podwykonawca ustalił ze spółką (...) za pośrednictwem wiadomości SMS. W negocjacjach oraz ustalaniu zakresu prac oraz wysokości wynagrodzenia uczestniczył także R. M. (1) - ojciec R. M. (2) - Prezesa Zarządu spółki. Zakres zleconych prac obejmował: gruntowanie dwukrotne, szpachlowanie ścian i sufitów, malowanie ścian i sufitów, wymianę grzejników oraz układanie paneli. Wynagrodzenie za prace remontowe zostało ustalone na kwotę 5.500 zł (korespondencja SMS, k. 48-50, zeznania świadka R. M. (1), k. 219-222, zeznania przedstawiciela powoda R. M. (2), k. 329-330v., zeznania pozwanego A. I. (1) k. 330v.-331v.).

Przed przystąpieniem do wykonania umowy, A. I. (1) dokonał oględzin pomieszczeń, w których miał zostać wykonany remont, oraz pomieszczeń, które zostały wcześniej wyremontowane w lokalu. R. M. (1) oraz L. M., która mieszkała w remontowanym mieszkaniu, zwracali uwagę Podwykonawcy, iż są miejsca, gdzie tynk wymaga poprawy. A. I. (1) zapewnił, że wie co ma tam zrobić. Ustalono, że w miejscach, gdzie tynk odpada, należy go skuć i położyć na nowo, natomiast tam, gdzie tynk się trzyma, zostawić (zeznania świadka R. M. (1), k. 219-222, zeznania świadka L. M., k. 225-228, zeznania przedstawiciela powoda R. M. (2), k. 329-330v., zeznania pozwanego A. I. (1) k. 330v.-331v.).

Podczas prac remontowych A. I. (2) wykonał także dodatkowe czynności w lokalu polegające na: montażu listwy w kuchni, montażu dwóch haczyków w korytarzu, złożenia półki, powieszenia różnych rzeczy, montażu półek, szafki i lustra w pokoju mamy, montażu szafki w dużym pokoju, noszenia grzejników i płyt (...). Wśród dodatkowych prac Podwykonawca uwzględnił również ponowne tynkowanie, szpachlowanie i malowanie. Wartość prac dodatkowych została określona przez Podwykonawcę na 1.665,00 zł (korespondencja SMS, k. 51-52, zeznania przedstawiciela powoda R. M. (2), k. 329-330v., zeznania pozwanego A. I. (1) k. 330v.-331v.).

(...) potrzebne do wykonania remontu dostarczył Wykonawca. Zakupiono te same materiały, które zostały wykorzystane przy remoncie pozostałych pomieszczeń w lokalu przy ul. (...) w W.. Do gruntowania ścian zakupiono grunt penetrujący C-17 (faktury VAT, k. 41-47, zeznania świadka R. M. (1), k. 219-222, zeznania świadka L. M., k. 225-228, zeznania przedstawiciela powoda R. M. (2), k. 329-330v., zeznania pozwanego A. I. (1) k. 330v.-331v.).

Po opukaniu ścian i odpadnięciu spadających tynków miejsca pozbawione tynku zostały zagruntowane przez Podwykonawcę gruntem C. (...), a ubytki wypełniono tynkiem. Cała powierzchnia przed tynkowaniem została zagruntowana tym samym gruntem. Po wyschnięciu A. I. (1) nałożył na ściany i sufit dwie warstwy gładzi, potem je wyszlifował i przed malowaniem użył gruntu firmy (...), który sam zakupił (zeznania świadka R. M. (1), k. 219-222, zeznania pozwanego A. I. (1) k. 330v.-331v.).

Przed odebraniem prac przez Wykonawcę oraz lokatorkę - L. M., A. I. (1) zapewnił o prawidłowym wykonaniu robót. W dniu odbioru Podwykonawca informował, iż bardzo się spieszy. Zapłata wynagrodzenia nastąpiła bez dokonania oględzin pomieszczeń (zeznania świadka L. M., k. 225-228).

Podczas oględzin po odbiorze prac remontowych, L. M. wraz z córką R. M. (2) dostrzegły następujące usterki: źle obsadzone gniazdka, źle położone panele, wypełniacz w brakujących miejscach, źle zamontowany wieszak oraz panele pobrudzone farbą i klejem (dokumentacja zdjęciowa na płycie CD, k. 3, zeznania świadka L. M., k. 225-228).

W dniu 3 sierpnia 2019 roku Wykonawca przekazał A. I. (1) zdjęcia remontowanych powierzchni: podłóg, listew podłogowych oraz ścian, które wymagają poprawy. Spółka (...) ustaliła z Podwykonawcą termin wykonania przez niego prac naprawczych na następny dzień. A. I. (1) nie stawił się na umówiony termin (korespondencja SMS, k. 65-67, zeznania przedstawiciela powoda R. M. (2), k. 329-330v.).

Po około 10 dniach od odbioru prac, w remontowanych pomieszczeniach zaczęły pojawiać się pęknięcia na ścianach i sufitach oraz zaczął odpadać tynk (zeznania świadka R. M. (1), k. 219-222, zeznania świadka L. M., k. 225-228).

W dniu 15 sierpnia 2019 roku poinformowano A. I. (1) o odpadającym tynku z sufitów w remontowych przez niego pomieszczeniach (korespondencja SMS, k. 68-72).

Po dokonaniu oględzin A. I. (1) uznał, iż przyczyną powstałych usterek jest złej jakości materiał znajdujący się na polskim rynku oraz zaproponował spotkanie oraz dokonanie oględzin pomieszczeń przez przedstawicieli firmy (...) (zeznania świadka L. M., k. 225-228).

W dniu 26 sierpnia 2019 roku w lokalu przy ul. (...) odbyło się spotkanie Wykonawcy z Podwykonawcą oraz przedstawicielami firmy (...). Ustalono, że pęknięcia na ścianach i sufitach powstały najprawdopodobniej na skutek nieprawidłowo położonych wcześniej tynków (korespondencja SMS, k. 73-76, zeznania przedstawiciela powoda R. M. (2), k. 329-330v., zeznania pozwanego A. I. (1) k. 330v.-331v.).

Po ponownych oględzinach, A. I. (1) zaproponował spółce (...) wykonanie prac naprawczych polegających na zdjęciu starych tynków w całości i wykonania robót na nowo, ale za dodatkowym wynagrodzeniem. Wykonawca nie zgodził się na taką propozycję. A. I. (1) zaprzestał kontaktowania się ze spółką (...) (wiadomości SMS, k. 77-80, zeznania świadka L. M., k. 225-228, zeznania przedstawiciela powoda R. M. (2), k. 329-330v., zeznania pozwanego A. I. (1) k. 330v.-331v.).

W innych pomieszczeniach w lokalu, które zostały wcześniej wyremontowane przez pracownika spółki (...), nie ujawniły się żadne usterki na remontowanych ścianach i sufitach (zeznania świadka R. M. (1), k. 219-222).

Pismem z dnia 29 sierpnia 2019 roku spółka (...) wezwała A. I. (1) do wystawienia rachunku oraz stawienia się do usunięcia wad i usterek ujawnionych po wykonaniu prac remontowych w lokalu przy ul. (...) w W., w terminie 7 dni od dnia odebrania wezwania, pod rygorem wykonawstwa zastępczego oraz skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Powyższe wezwanie zostało doręczone w dniu 16 września 2019 roku (wezwanie wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 12-14).

W odpowiedzi na powyższe A. I. (1) odmówił wykonania prac naprawczych w lokalu wskazując, iż nie ponosi on odpowiedzialności za powstałe odspojenia, gdyż nastąpiły one na skutek złej jakości materiałów i błędów podczas nakładania pierwotnie położonych tynków, zaś zdjęcie starych i położenie nowych tynków na remontowanych powierzchniach nie było objęte zakresem prac jakie miał wykonać (pismo z dnia 19 września 2019 roku, k. 34-36, upoważnienie, k. 37).

Wobec odmowy dokonania naprawy, spółka (...) zleciła swojemu pracownikowi - I. F., który pracował jako cieśla, w ramach odrębnej umowy, wykonanie następujących prac remontowych w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W.: zbicie tynków (97,80 mkw), dwukrotne gruntowanie (97,80 mkw), położenie nowych tynków (97,80 mkw), szpachlowanie ścian i sufitów (97,80 mkw), montaż grzejników (3 sztuki), układanie paneli podłogowych (31,15 mkw), montaż szafek i półek oraz wieszanie szafek i półek (umowa zlecenia, k. 89, umowa o pracę wraz z aneksem, k. 310-311).

Prace naprawcze były wykonywane przez I. F. w okresie od dnia 2 września do 14 września 2019 roku poza godzinami pracy z umowy o pracę (dokumentacja zdjęciowa na płycie CD, k. 3, zeznania przedstawiciela powoda R. M. (2), k. 329-330v.

W ramach wykonawstwa zastępczego konieczne było wykonanie gładzi na 100% powierzchni ścian i sufitów (po usunięciu całości warstw gładzi i tynku) oraz malowanie. Trzeba było też poprawić podłogę, która była źle położona oraz zabrudzona silikonem, czego nie dało się domyć. Konieczne było usunięcia całości paneli. Nie można było użyć również tych samych listew podłogowych, gdyż są one klejone. W skład tych prac wchodziło również lokalne poprawienie ułożenia podkładu z płyty (...). Niezbędna była wymiana paneli podłogowych na nowe oraz prawie pełna wymiana listew cokołowych. Większość wyposażenia musiała być zdjęta i ponownie zamontowana (zeznania świadka R. M. (1), k. 219-222, zeznania świadka I. F., k. 294v.-296).

W dniu 4 listopada 2019 roku I. F. wystawił rachunek za wykonane prace na kwotę 8.470,22 zł. Po dokonanych odliczeniach i potrąceniach, spółka (...) wypłaciła Zleceniobiorcy kwotę 6.400,00 zł. I. F. rozliczył podatek od powyżej kwoty (rachunek, k. 90-91, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2019 - PIT-37, k. 312-317).

Celem wykonania prac naprawczych w dwóch pomieszczeniach lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. przez I. F. spółka (...) zakupiła panele podłogowe oraz materiały i przyrządy do położenia tynku, malowania oraz ułożenia podłogi. Koszt zakupu tych materiałów wynosił 2.688,19 zł brutto (faktury VAT, k. 24, 30-33, zeznania świadka R. M. (1), k. 219-222).

W okresie od dnia 16 września 2019 roku do dnia 25 września 2019 roku spółka (...) dokonała zakupu materiałów budowalnych na kwotę 1.995,34 zł (faktury VAT, k. 22-23, 25-29).

Pismem z dnia 16 października 2019 roku spółka (...) poinformowała A. I. (1), iż wobec reakcji na wezwanie do wykonania prac naprawczych w lokalu, dokonano zastępczego usunięcia wad. W piśmie wymieniono wady, których konieczne było usunięcie: odpadające tynki ze ścian i sufitów w obu robionych przez Pana A. I. (1) pomieszczeniach, zniszczone panele podłogowe oraz listwy podłogowe oraz zniszczenie materiałów. Wskazano, iż wykonawstwo zastępcze obejmowało: zbicie tynków (97,80 mkw), dwukrotne gruntowanie (97,80 mkw), położenie nowych tynków (97,80 mkw), szpachlowanie ścian i sufitów (97,80 mkw), montaż grzejników (3 sztuki), układanie paneli podłogowych (31,15 mkw), montaż szafek i półek oraz wieszanie szafek i półek. Jednocześnie wezwano go do zapłaty kwoty 11.083,53 zł, na którą to kwotę składa się kwota 6.400,00 zł, tytułem kosztu wykonawstwa zastępczego - robocizny oraz kwota 4.683,53 zł, tytułem kosztów materiałów zakupionych do wykonawstwa zastępczego do usunięcia wad i usterek, w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma. Wezwanie zostało doręczone w dniu 25 października 2019 roku (wezwanie wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 15-21).

W odpowiedzi na powyższe A. I. (1) odmówił dokonania zapłaty powyższej kwoty, podtrzymując, iż nie ponosi on odpowiedzialności za powstałe w lokalu usterki. Wskazał, iż wykonał zlecone prace w sposób prawidłowy, a przyczyną odspojenia tynków był niewłaściwy stan starych tynków, za co Podwykonawca nie ponosi odpowiedzialności. Jednocześnie A. I. (1) zaprzeczył, aby zniszczył panele i listwy podłogowe (pismo z dnia 29 października 2019 roku, k. 38-40).

Na czas remontu, L. M. przeniosła się do mieszkania brata, który w tym czasie wraz z żoną mieszkał u syna. Przedłużający się remont w lokalu L. M. utrudniał jej normalne funkcjonowanie z uwagi na poprzestawiane meble, co powodowało utrudnienia w dostępie do ubrań oraz dokumentacji, a także brak możliwości spania i przygotowywania tam posiłków. Unoszący się pył remontowy w lokalu miał natomiast negatywny wpływ na jej zdrowie z uwagi na alergię oraz przebyty zawał (zeznania świadka L. M., k. 225-228).

Stan faktyczny opisany powyżej był w części bezsporny między stronami niniejszego postępowania. Podstawę ustaleń stanowiły zatem twierdzenia strony powodowej niezakwestionowane albo wprost przyznane przez pozwanego, a zatem dotyczące faktów bezspornych.

Przedstawiony powyżej stan faktyczny Sąd ustalił ponadto na podstawie powołanych przy odpowiednich partiach ustaleń dowodów: dokumentów prywatnych, wydruków i zdjęć znajdujących się na płycie CD. Na poparcie swoich twierdzeń strony przedstawiły wymienione wyżej kserokopie, wydruki dokumentów oraz zapisy na płycie CD, które Sąd uczynił podstawą dokonanych ustaleń we wskazanym wyżej zakresie. Strony nie kwestionowały wiarygodności załączonych do pism procesowych odpisów dokumentów prywatnych, Sąd zaś nie znalazł jakichkolwiek podstaw, by czynić to z urzędu.

Podstawę ustaleń w przedmiocie zakresu oraz jakości wykonanych przez pozwanego prac remontowych stanowiły zeznania świadków: R. M. (1), L. M. oraz I. F.. Zeznaniom tych świadków Sąd przyznał przymiot wiarygodności, gdyż zeznania te są spójne, logiczne, uzupełniają się wzajemnie, a ponadto znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym (wydruku korespondencji SMS, faktury VAT, zdjęcia na płycie CD). W szczególności Sąd nie znalazł podstaw do pominięcia dowodu z zeznań ostatnio wymienionego świadka z uwagi na wcześniejsze spisanie jego zeznań przez przedstawiciela powoda. Świadek jest Ukraińcem, włada językiem polskim w sposób umożliwiający ustną komunikację, nie potrafi pisać po polsku. Świadek przekonująco wyjaśnił, dlaczego zgodził się na spisanie treści zeznań przez stronę, wyjaśnił też, że podpisał je po wcześniejszym zweryfikowaniu, czy odpowiadają one jego słowom. Z uwagi na zastrzeżenia strony pozwanej Sąd wezwał świadka na rozprawę i ponownie przesłuchał na wszystkie objęte teza dowodową okoliczności. Analogicznie – w przypadku świadka L. M. – Sąd wezwał świadka do osobistego stawiennictwa, celem ustalenia, czy świadek samodzielnie sporządziła pisemne zeznania oraz, czy zapoznała się ze zdjęciami znajdującymi się na załączonej do akt płycie CD. Świadek potwierdziła fakt samodzielnego sporządzenia zeznań, dodała też, że materiał zdjęciowy sama przygotowywała, fotografując wcześniej mieszkanie w stanie po remoncie wykonanym przez pozwanego.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły również – we fragmentach wskazanych wyżej, przy poszczególnych partiach ustaleń – zeznania przedstawiciela powoda – R. M. (2) oraz pozwanego A. I. (1). Wprawdzie oczywistym jest, że każda ze stron jest bezpośrednio zainteresowana korzystnym dla siebie rozstrzygnięciem, jednakże okoliczność ta nie może stanowić podstaw do odebrania ich zeznaniom przymiotu wiarygodności. Oceniając dowód z przesłuchania stron postępowania wprost zainteresowanych konkretnym i korzystnym dla siebie rozstrzygnięciem – Sąd miał na uwadze subsydiarność tego dowodu. Stąd opierał się na tych przesłuchaniach tylko posiłkowo ważąc konsekwencję zawartych w nich treści i odnosząc je do zgromadzonego już w sprawie materiału dowodowego. Niemniej depozycjom stron nie można odmówić wiarygodności, bowiem stwierdzenia padające w ich relacjach znajdują odzwierciedlenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, jak również w zeznaniach świadków. Sąd uczynił zatem zeznania stron podstawą ustaleń w takim zakresie, w jakim ich treść znajdowała oparcie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

W niniejszej sprawie strona powodowa domagała się od pozwanego zwrotu kosztów wykonawstwa zastępczego polegającego na usunięciu wad odebranego od pozwanego dzieła - prac remontowych w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W..

W sprawie poza sporem pozostawały okoliczności: zawarcia przez strony umowy o wykonanie prac remontowych w lokalu mieszkalnym, odebrania tych prac przez powoda i zapłaty pozwanemu całości wynagrodzenia, jak również fakt ujawnienia się wad i usterek na remontowanych powierzchniach po zakończeniu prac remontowych przez pozwanego. Strona pozwana kwestionowała natomiast, iż ponosi odpowiedzialność za ujawnione wady, jak również to, że powód mógł prace naprawcze zlecić innemu podmiotowi w trybie wykonania zastępczego, a co za tym idzie kosztami tego wykonania obciążyć pozwanego.

W rozpoznawanej sprawie, w ocenie Sądu, niewątpliwie strony zawarły umowę o dzieło. Tym samym zastosowanie znajdują art. 627 i nast. k.c. Zgodnie z art. 627 k.c. Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Przepisy dotyczące umowy o dzieło zawierają regulacje odnoszące się do sytuacji, gdy wykonane dzieło ma wady (art. 636 k.c.), a w zakresie rękojmi za wady odsyłają do przepisów o rękojmi przy sprzedaży, które stosuje się odpowiednio (art. 638 k.c.). Zgodnie z art. 636 §1 k.c. jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. Powyższy przepis nie ma jednakże zastosowania po odebraniu robót. Zasadniczą przesłanką zastosowania tego przepisu jest trwanie umownego stosunku obligacyjnego między wykonawcą i inwestorem w chwili powierzenia "poprawienia lub dalszego wykonywania dzieła (zadania inwestycyjnego) innej osobie. Po odebraniu dzieła możliwe jest już jedynie dochodzenia odpowiedzialności ex contractu, zwłaszcza skorzystanie z uprawnień z tytułu rękojmi (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 grudnia 2013 r. I ACa 792/13).

W sprawie niewątpliwie doszło do odebrania dzieła. Pomiędzy stronami poza sporem pozostawała okoliczność, iż powód dzieło odebrał i zapłacił pozwanemu ustalone wynagrodzenie. Bezsporne było również to, iż wady, których usunięcia domagała się strona powodowa, ujawniły się już po zakończeniu prac remontowych przez pozwanego. Z zeznań świadka L. M. oraz zeznań stron wynika, iż odspojenia pojawiły się po około dwóch tygodniach od odbioru prac. Tym samym w niniejszym przypadku odpowiednie zastosowanie znajdą przepisy o rękojmi. Zgodnie bowiem z art. 638 §1 k.c. do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Odpowiedzialność przyjmującego zamówienie jest wyłączona, jeżeli wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego. Wykonawca nie może być bowiem obciążony odpowiedzialnością za wady materiału, na którego wybór i dostarczenie nie miał wpływu. Ograniczenie to należy jednak interpretować w świetle przepisu art. 634 k.c., zgodnie z którym w przypadku, gdy materiał dostarczony przez zamawiającego nie nadaje się do prawidłowego wykonania dzieła, przyjmujący zamówienie powinien niezwłocznie zawiadomić o tym zamawiającego. Wykonawca zatem, jako podmiot profesjonalnie przygotowany do wykonania dzieła, powinien należycie sprawdzić przekazany mu przez zamawiającego materiał pod kątem tego, czy nadaje się on do wykonania dzieła będącego przedmiotem umowy, a jeżeli nie – zawiadomić o tym zamawiającego i powstrzymać się z wykonaniem dzieła. Zwolnienie sprzedawcy z odpowiedzialności będzie zatem skuteczne tylko wówczas, jeżeli przy zachowaniu należytej staranności nie był on w stanie stwierdzić, że dostarczony przez zamawiającego materiał nie nadaje się do wykonania dzieła zgodnie z umową [P. K., w: Ustawa o prawach konsumenta (red. D. Lubasz, M. Namysłowska), s. 603 i n.; K. Z., w: G., M., Komentarz KC, 2014, s. (...)– (...)].

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu, w niniejszej sprawie nie doszło do wyłączenia odpowiedzialności pozwanego za powstałe wady z uwagi na dostarczony mu złej jakości materiał. Strona pozwana podniosła, iż nie ponosi odpowiedzialności za zaistniałe odspojenia z tego względu, iż przyczyną ich powstania był źle położony pierwotnie tynk. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynikało, iż po wykonanym przez pozwanego remoncie, na ścianach i sufitach zaczęły pojawiać się pęknięcia. Strona pozwana, pomimo spoczywającego na niej obowiązku z art. 6 k.c. nie wykazała natomiast, iż przyczyna tych pęknięć tkwiła w dostarczonym przez powoda materiale. Okoliczność, że odspojenia powstały najprawdopodobniej z tej przyczyny, iż pierwotnie ściany nie zostały zagruntowane i źle położono tynk, wynika wyłącznie z zeznań pozwanego. Jest to jednakże wyłącznie subiektywna ocena pozwanego, która nie może stanowić dowodu w sprawie. Niewątpliwie ocena co było przyczyną zaistniałych na ścianach i sufitach wad wymagała wiadomości specjalnych. Strona pozwana zaniechała jednakże inicjatywy dowodowej w tym zakresie. Nie złożyła ona wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego, a zatem to ją obciążają negatywne skutki zaniechania inicjatywy dowodowej.

Wskazać ponadto należy, iż jak wynika z zeznań świadków L. M. oraz R. M. (1), a także przedstawiciela powoda, pozwany został poinformowany, że w niektórych miejscach tynk odpada i wymaga poprawy. Pozwany zeznał ponadto, iż przed przystąpieniem prac miał możliwość obejrzenia lokalu, celem dokonania oceny stanu pomieszczeń. Pozwany podczas składania zeznań wskazał również, iż opukiwał ściany i w tych miejscach, gdzie tynk odpadał, uzupełniał go. Co więcej pozwany zeznał, iż wiedział o tym, że w pozostałych pomieszczeniach w lokalu, które zostały remontowane przez inny podmiot, tynk całkowicie odpadł i w tych pokojach tynk został w całości skuwany i położony na nowo. Tym samym uznać należało, że strona pozwana zapoznała się z jakością materiału przed przystąpieniem do prac. Świadek R. M. (1) zeznał, iż pozwany po obejrzeniu lokalu oraz poinformowaniu go o stanie tynków, stwierdził, iż wie co ma robić. Okoliczność tego rodzaju, iż to powód zlecił wyłącznie naprawianie punktowe tynku, a nie na całej powierzchni, nie ma znaczenia dla powstania odpowiedzialności pozwanego za powstałe wady. Wskazać bowiem należy, iż strona pozwana miała możliwość nieprzystąpienia do wykonania umowy, skoro uważała, że materiał, na którym miała pracować jest złej jakości. Mimo jednak dostrzeżenia przez nią tych nieprawidłowości, przystąpiła do wykonywania remontu. Wobec powyższego Sąd doszedł do przekonania, iż powyższe okoliczności wskazują, iż odpowiedzialność pozwanego za powstałe w lokalu usterki nie została wyłączona na podstawie art. 638 §1 zd. 2 k.c., a tym samym stronie powodowej przysługiwało roszczenia w stosunku do pozwanego z tytułu rękojmi.

Zgodnie z art. 556 k.c., w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją (art. 4 ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy - kodeks cywilny oraz ustawy - prawo prywatne międzynarodowe z dnia 4 listopada 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2337), sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Stosownie zaś do art. 561 k.c. jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady (§1). Sprzedawca jest obowiązany wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad lub usunąć wadę w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla kupującego (§2). Sprzedawca może odmówić zadośćuczynienia żądaniu kupującego, jeżeli doprowadzenie do zgodności z umową rzeczy wadliwej w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo w porównaniu z drugim możliwym sposobem doprowadzenia do zgodności z umową wymagałoby nadmiernych kosztów. Jeżeli kupującym jest przedsiębiorca, sprzedawca może odmówić wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady także wtedy, gdy koszty zadośćuczynienia temu obowiązkowi przewyższają cenę rzeczy sprzedanej (§3).

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż oddane przez pozwanego dzieło miało wady. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym dokumentacji zdjęciowej na płycie CD oraz zeznań świadków, wynika, iż po dwóch tygodniach od odebrania dzieła na remontowanych przez pozwanego powierzchniach zaczęły ujawniać się wady. Na sufitach oraz ścianach pojawiły się pęknięcia, tynki zaczęły odpadać, a jak wynikało z zeznań świadka L. M., po dokładnym przyjrzeniu się wykonanych przez pozwanego prac ujawniły się również inne usterki, w postaci źle zamontowanych gniazdek, haczyków, jak również nieprawidłowo położonej podłogi. Z przedstawionych wraz z pozwem zdjęć oraz zeznań świadków L. M., R. M. (1) oraz I. F. wynikało, iż podłoga została położona w sposób niewłaściwy, gdyż niektóre panele ruszały się, a znaczna ich część została poplamiona farbą i silikonem, co spowodowało konieczność wymiany całej podłogi na nową. Tym samym, w ocenie Sądu, niewątpliwie wydane przez pozwanego dzieło posiadało wady, a zatem stronie powodowej przysługiwało uprawnienie do domagania się ich usunięcia. Nie ma przy tym znaczenia okoliczność, na którą to powoływał się pozwany, iż prace te były nadzorowane przez R. M. (1) i pozwany uznał, że dzieło było odbierane częściami. Wskazać bowiem należy, że nieskorzystanie z uprawnienia do żądania od wykonawcy zmiany sposobu wykonywania dzieła nie uwalnia wykonawcy od odpowiedzialności za wady dzieła. Strona powodowa, korzystając z powyższego uprawnienia, po wykryciu powyższych wad, pismem z dnia 29 sierpnia 2019 roku wezwała pozwanego do usunięcia wad i usterek wykonanych przez niego prac remontowych, zakreślając mu termin 7 dni na ustalenie terminu usunięcia wad. Powyższe pismo zostało doręczone pozwanemu w dniu 16 września 2019 roku. W niniejszej sprawie poza sporem była okoliczność, iż pozwany odmówił naprawy tych usterek. Pozwany podczas składania zeznań wskazał ponadto, iż po dokonaniu oględzin remontowanych pomieszczeń wraz z przedstawicielami firmy (...), proponował naprawę tych usterek, jednakże za dodatkową opłatą. Po odmowie przyjęcia tej propozycji, pozwany zaprzestał kontaktowania się ze powodem. Nie ulega wątpliwości zatem, iż pozwany nie zadośćuczynił nałożonemu na niego obowiązkowi w postaci usunięcia wad i tym samym popadł w zwłokę, co skutkowało skorzystaniem przez powoda z wykonania zastępczego.

Zgodnie z art. 480 k.c., w razie zwłoki dłużnika w wykonaniu zobowiązania czynienia, wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, żądać upoważnienia przez sąd do wykonania czynności na koszt dłużnika (§1). Jeżeli świadczenie polega na zaniechaniu, wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, żądać upoważnienia przez sąd do usunięcia na koszt dłużnika wszystkiego, co dłużnik wbrew zobowiązaniu uczynił (§2). W wypadkach nagłych wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, wykonać bez upoważnienia sądu czynność na koszt dłużnika lub usunąć na jego koszt to, co dłużnik wbrew zobowiązaniu uczynił (§3).

Przepis art. 480 k.c. kreuje roszczenie wierzyciela przeciwko dłużnikowi w przypadku zwłoki tego ostatniego w obowiązku czynienia ( facere) bądź nieczynienia ( non facere, pati). Zwłoką dłużnika jest również uchybienie zobowiązaniu ustawowemu, w tym wynikającemu z rękojmi lub odpowiedzialności za niezgodność towaru z umową. Przepis art. 480 k.c. znajdzie więc zastosowanie także, gdy sprzedawca popadnie w zwłokę z naprawą rzeczy na podstawie art. 561 § 2 k.c. (K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 31, Warszawa 2023). Tym samym, w ocenie Sądu, niewątpliwie zaistniały przesłanki do skorzystania przez powoda z uprawnienia wynikającego z art. 480 k.c.

Wykonanie zastępcze, przewidziane w powyższym przepisie, jest surogatem świadczenia. Dla jego przeprowadzenia niezbędne jest uzyskanie przez wierzyciela upoważnienia sądowego. Wyjątek od powyższej reguły został określony w art. 480 § 3 k.c., zgodnie z którym w wypadkach nagłych wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, wykonać bez upoważnienia sądu czynności na koszt dłużnika lub usunąć na jego koszt to, co dłużnik wbrew zobowiązaniu uczynił. Ze względu na konieczność ochrony interesów dłużnika, aby uniemożliwić wierzycielowi podjęcie działań nieuzasadnionych i nadmiernie obciążających zobowiązanego, co do zasady warunkiem skorzystania z tej formy zaspokojenia interesu wierzyciela jest uzyskanie przez niego upoważnienia sądu (zob. J. Dąbrowa, [w:] System pr. cyw., t. 3, cz. 1, s. 818; A. Rembieliński, [w:] J. Winiarz (red.), Kodeks, t. 1, s. 492). Przepis ten statuuje jednak również jeden z przypadków dozwolonej samopomocy, a mianowicie, że wierzyciel może w „wypadkach nagłych” skorzystać z samopomocy, czyli wykonać czynność zastępczą bez upoważnienia sądu. Przez „nagłe wypadki” rozumieć należy natomiast sytuacje awaryjne, w szczególności niosące zagrożenie dla życia, zdrowia lub grożące poważną szkodą w mieniu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 września 2005 r., VI ACa 1087/2004). Nagłość należy oceniać w okolicznościach poszczególnych przypadków. Oceny, czy zachodzi „nagły wypadek”, dokonuje wierzyciel, czyniąc to na własne ryzyko (przy czym przyjmuje się, że „nagłości” nie można interpretować rozszerzająco). Na wierzycielu ciąży obowiązek wykazania „nagłości wypadku”. Dlatego też wymaga podkreślenia, że w razie braku wspomnianego upoważnienia wykonanie zastępcze odbywa się na ryzyko wierzyciela. Będzie on zobowiązany wykazać i udowodnić nagłość wypadku, w przeciwnym wypadku narazi się na odpowiedzialność odszkodowawczą związaną z rzekomym wykonaniem zastępczym. Ową nagłość należy określać na podstawie okoliczności danego przypadku, przy czym zgodzić się trzeba z poglądem, zgodnie z którym szczególny charakter omawianego przepisu nie pozwala na to, by oceniać ją rozszerzająco (zob. J. Dąbrowa, [w:] System pr. cyw., t. 3, cz. 1, s. 818). W sytuacji, gdy wbrew ocenie wierzyciela nagłości wypadku nie było, tym samym nie została spełniona przesłanka działania bez upoważnienia sądu, odpowiada on wobec dłużnika za szkodę, jeśli taka zaistniała po stronie dłużnika.

W ocenie Sądu powód, do czego był zobowiązany w świetle art. 6 k.c., wykazał, że konieczność wykonania zastępczego przedmiotu umowy podyktowana była tzw. „nagłym wypadkiem” w rozumieniu art. 480 § 3 k.c. Celem wykazania powyższej okoliczności strona powodowa wniosła o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka - L. M., która była lokatorką remontowanego mieszkania. Jak wynika z zeznań tego świadka przedłużający się remont miał negatywny wpływ na jej zdrowie oraz życie codzienne. Świadek zeznała, iż jest po zawale serca oraz ma alergię, zaś unoszący się w mieszkaniu pył z remontu powodował, iż miała ona problem z oddychaniem. Z zeznań świadka wynika, iż wiązało się to z koniecznością przeprowadzenia się na czas remontu do mieszkania brata, który na ten czas przeniósł się wraz z żoną do mieszkania syna. Niewątpliwie zatem uznać należało, że przedłużający się remont w mieszkaniu świadka utrudniał, a wręcz uniemożliwiał jej normalne funkcjonowanie. Świadek zeznała ponadto, iż w mieszkaniu tym nie można był spać, przygotowywać posiłków, a przez poprzestawiane meble nie miała ona dostępu do wszystkich swoich ubrań czy dokumentacji. Nie sposób zatem tak opisanej sytuacji traktować jako nierealizującej przesłanki nagłości w rozumieniu art. 480 § 3 k.c. Nie można bowiem zakładać, że w krótkim czasie powódka otrzyma orzeczenie Sądu uprawniające do wykonania zastępczego. Tym samym uznać należało, że zaistniała przesłanka „nagłości” w niniejszej sprawie, a zatem powódka mogła skorzystać z uprawnienia wykonania zastępczego, bez uzyskania uprzednio upoważnienia Sądu.

W związku z powyższym, stronie powodowej należał się zwrot kosztów wykonania zastępczego na podstawie art. 480 k.c. Strona pozwana, w odpowiedzi na pozew, zakwestionowała wysokość dochodzonego roszczenia, wskazując, że powód nie wykazał, że wykonanie zastępcze zostało wykonane w zakresie, w jakim prace remontowe wykonywał pozwany, jak również, że podczas prac naprawczych użyto wskazanych przez powoda materiałów. Wskazać należy, że na podstawie art. 6 k.c., to na powodzie spoczywał ciężar wykazania powyższych okoliczności.

W ocenie Sądu strona powodowa sprostała powyższemu obowiązkowi w części. Na potwierdzenie poniesionych przez powódkę kosztów wykonania prac naprawczych przez inny podmiot, strona powodowa przedłożyła do akt sprawy wystawiony przez zleceniobiorcę rachunek oraz faktury VAT za zakup materiałów potrzebnych do wykonania remontu. Wskazać jednakże należy, iż niektóre z przedłożonych przez powódkę rachunków nie dotyczą prac naprawczych wykonywanych w przedmiotowym lokalu przez I. F.. Wskazać bowiem należy, że przedłożone wraz z pozwem faktury obejmują okres od dnia 29 sierpnia 2019 roku do dnia 25 września 2019 roku. Tymczasem, jak wynika z przedłożonej do akt dokumentacji zdjęciowej, zdjęcia z prac naprawczych wykonywanych w ramach wykonawstwa zastępczego zostały wykonane w dniach 2-14 września 2019 roku. Okoliczność, iż prace te zostały przeprowadzone przez I. F. w tym okresie potwierdziła również w swych zeznaniach powódka, która wskazała, iż to daty ze zdjęć odzwierciedlają faktyczne daty usuwania wad w lokalu. Nie sposób natomiast przyjąć, iż prace te trwały również po dniu 14 września 2019 roku, tj. po dniu wykonania ostatnich zdjęć, gdyż z zeznań świadka I. F. wynika, iż zlecone mu prace wykonywał przez 2 tygodnie. Tym samym przyjąć należało, iż wykonanie zastępcze miało miejsce w dniach 2-14 września 2019 roku. Powyższa okoliczność oznacza, że faktury za zakup materiałów wystawione po dniu 14 września 2019 roku nie mogły dotyczyć tego zlecenia. Z kolei materiały wskazane w fakturach wystawionych w dniach: 29 sierpnia 2019 roku, 11 września 2019 roku oraz 13 września 2019 roku pokrywają się z zakupionymi przez powoda w lipcu materiałami do wykonania remontu przez powoda, jak również do wykonania prac naprawczych, w tym skucia i położenia tynku. Z zeznań świadka R. M. (1) oraz I. F. wynikało, że prace należało praktycznie wykonać od nowa, a uszkodzony materiał nie nadawał się do ponownego użytku, przez co również większość materiałów należało zakupić na nowo. Strona pozwana nie kwestionowała okoliczności, iż użycie tych materiałów, we wskazanej w fakturach ilości, było faktycznie konieczne do wykonania prac naprawczych w lokalu. Tym samym uznać należało za zasadne zakupienie tych materiałów przez powoda w celu usunięcia wad w remontowanych przez powoda pomieszczeniach. Kwota objęta ww. fakturami wynosi łącznie 2.688,19 zł. Strona powodowa przedłożyła ponadto wystawiony przez I. F. rachunek na kwotę 6.400 zł. Strona pozwana również nie kwestionowała wysokości ustalonego z wykonawcą zastępczym wynagrodzenia za usunięcie wad. W związku z tym, również w tym zakresie, uznać należało ustalone wynagrodzenia za zasadne.

Stronna pozwana zakwestionowała natomiast zasadność zapłaty tego wynagrodzenia I. F.. Pozwany podniósł bowiem, iż z tego względu, że wykonawca zastępczy jest pracownikiem powódki, powinien wykonać zlecone mu prace w ramach łączącej go z powódką umowy o pracę, zaś zawarta umowa zlecenia została wystawiona wyłącznie dla pozoru. W ocenie Sądu stanowisko pozwanego nie zasługuje na uwzględnienie. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż wprawdzie z treści przedłożonego wraz z pozwem zlecenia wykonania prac naprawczych wynikają inne daty wykonywania tych prac, niż kiedy faktycznie zostały one przeprowadzone, jednakże w toku postępowania dowodowego, w tym na podstawie zapisów na płycie CD oraz zeznań świadka I. F. oraz przedstawiciela powoda, ustalono, że prace te niewątpliwie zostały wykonane przez wykonawcę zastępczego. Nie ulega również wątpliwości, iż zostały one wykonane w ramach odrębnego zlecenia. Wskazać bowiem należy, że z treści przedłożonej do akt sprawy umowy o pracę wynika, że I. F. był zatrudniony u powódki jako cieśla, natomiast w niniejszej sprawie remontował mieszkanie wykonując tynki, malowanie oraz układanie paneli, nie sposób zatem przyjąć, że to jest ten sam zakres. Poza tym zawarta przez powódkę z wykonawcą zastępczym umowa zlecenia nie spełniała warunków umowy o pracę (art. 29 k.p.), m. in. brak jest w niej określenia przez zlecającego czasu wykonywania pracy oraz obowiązku jej wykonywania pod jego kierownictwem, co jest elementem istotnym umowy o pracę. Również świadek I. F. zeznał, że zlecone mu prace wykonywał poza godzinami pracy wynikającymi z umowy o pracę. Ponadto z przedłożonego przez wykonawcę zastępczego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2019 wynika, że rozliczył się z otrzymanego w ramach tego zlecenia wynagrodzenia. Tym samym nie ulega wątpliwości, iż I. F. należało się wynagrodzenie za zlecone mu prace naprawcze w wysokości wskazanej w wystawionym przez niego rachunku.

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. 480 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę w wysokości 9.088,19 zł, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił jako niezasadne.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 100 k.p.c. i dokonał stosunkowego ich rozdzielenia. Powód wygrał sprawę w zakresie, w jakim powództwo zostało uwzględnione, zaś pozwany w części, w jakiej Sąd oddalił powództwo. W konsekwencji powód winien ponieść 18% kosztów procesu, a pozwany 82%.

Wydatki poniesione przez powoda w niniejszej sprawie sprowadzają się do opłaty stosunkowej od pozwu w wysokości 750,00 zł.

Na wydatki poniesione przez pozwanego w niniejszej sprawie składają się natomiast: wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym, w kwocie 3.600,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł oraz opłaty kancelaryjne za wydanie dokumentów w łącznej kwocie 60,00 zł (łącznie 3.677,00 zł).

Do rozliczenia zatem pozostały koszty procesu w łącznej kwocie 4.427,00 zł. Ponieważ pozwany winien ponieść 82% kosztów procesu (3.630,14 zł), a powód 18% kosztów procesu (796,86 zł), Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 46,86 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Biorąc pod uwagę wszystkie powołane wyżej okoliczności, Sąd na podstawie wskazanych w uzasadnieniu przepisów orzekł jak w wyroku.

Sędzia Aleksandra Zielińska-Ośko

ZARZĄDZENIE

Odpis uzasadnienia wraz z odpisem wyroku doręczyć powodowi z pouczeniem o apelacji.

Wezwać pełnomocnika pozwanego (r. pr. L. N.) do uzupełnienia braków fiskalnych wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku poprzez uiszczenie opłaty od wniosku w wysokości 100,00 zł (sto złotych), w terminie tygodniowym od daty otrzymania wezwania, pod rygorem odrzucenia wniosku (PI);

Akta przedstawić wraz z korespondencją, nie później niż za 30 dni wraz z z.p.o.