Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie

Formularz UK 1

Sygnatura akt

V K 1235/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

J. H. (1)

art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 21 lutego 2017 roku w W. J. H. (1) na podstawie ustnego wniosku w placówce bankowej w W. zawarł umowę konta o nr (...) na podstawie której otworzył rachunek bankowy o nr (...) w (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W.. Następnie J. H. (1) przekazał nieustalonym osobom dane do logowania do konta.

J. H. (1) od 7 kwietnia 2017 roku do 11 maja 2019 roku przebywał w warunkach izolacji penitencjarnej w Zakładzie Karnym.

W dniu 26 kwietnia 2017 roku nieustalone osoby, którym J. H. (1) wcześniej udostępnił dane do konta, podając się za M. K. (1), dokonały rejestracji za pomocą brokera finansowego firmy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz złożyły wniosek o pożyczkę gotówkową w wysokości 2000 zł na stronie internetowej www.(...).pl. (...) został pozytywnie zweryfikowany i zaakceptowany przez pracowników (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., jednak kwota pożyczki została zmniejszona przez pożyczkodawcę do kwoty 700 zł. Na rachunek bankowy należący do J. H. (1) o nr (...) wpłynęła kwota w wysokości 700 zł, która następnie za pomocą przelewu została rozdysponowana na inne rachunki bankowe.

W dniu 29 maja 2017 roku w punkcie pocztowym na rachunek bankowy pożyczkodawcy została wpłacona pierwsza wpłata w kwocie 200 zł. Z uwagi na brak spłaty pozostałej kwoty pożyczki doszło do wypowiedzenia umowy i sprzedaży wierzytelności na rzecz (...) S.A., która działa obecnie jako (...) Spółka z o.o.

W dniu 18 kwietnia 2019 roku M. K. (1) na skutek otrzymania wezwania do zapłaty rzekomo przez niego zaciągniętej pożyczki, dokonał zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa. Dane osobowe oraz adresowe, a także pracodawca wskazane we wniosku o udzielenie pożyczki, oprócz imienia i nazwiska oraz dowodu osobistego, nie należą do M. K. (1). Zgodnie z ekspertyzą kryminalistyczną sporządzoną przez biegłego sądowego żaden podpis (...) złożony na dokumentacji i umowie pożyczki nie został nakreślony przez M. K. (1). Numer telefonu od 2019 r. należy do K. G..

częściowe wyjaśnienia oskarżonego

338

zawiadomienie M. K. (1)

1

zeznania świadka K. G.

56, 507v

zeznania świadka M. K. (1)

4, 22-23

zeznania świadka K. E. (1)

347, 507-507v

zeznania świadka I. P. (1)

359-360

procedura udzielania pożyczek w (...) sp. z o.o.

13-14

umowa pożyczki

16-17, 41

protokół pobrania materiału porównawczego wraz z wzorem pisma

24-25

opinia - ekspertyza z zakresu kryminalistycznych badań dokumentów

60-66

informacja z (...) SA

36, 93-94

pismo z banku (...)

74

historia identyfikacji klienta

75-75v

historia rachunku bankowego

76-78

umowa konta

82

zaświadczenie z Zakładu Karnego w P.

382

pismo z Zakładu Karnego w Ł.

482

notatka urzędowa

99-100

J. H. (1) ma 69 lat i jest emerytem. Otrzymuje świadczenie w wysokości 760 zł, nie ma nikogo na utrzymaniu. Był uprzednio wielokrotnie karany.

karta karna

107-109, 225-227, 261-263, 296-299, 321-330, 517-519

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

częściowe wyjaśnienia oskarżonego

Oskarżony w toku postępowania nie przyznał się do zarzucanego mu czynu. Wyjaśniał, iż nie ma wiedzy na temat (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., a także że nie zawierał żadnej umowy pożyczki, gdyż w tym czasie odbywał karę w Zakładzie Karnym. Wyjaśnienia zasadniczo uznane za wiarygodne, gdyż informacja o pobycie oskarżonego w dacie dokonania oszustwa w ZK potwierdziła się zaświadczeniem z jednostki penitencjarnej. Oskarżony nie składał wyjaśnień odnośnie zawarcia umowy rachunku bankowego i przekazania danych do logowania na ten rachunek innym osobom, stąd ustalenia w tym zakresie podjęte na podstawie innych dowodów.

zeznania świadka M. K. (1), zawiadomienie M. K. (1)

Sąd obdarzył walorem wiarygodności zeznania świadka, tj. osoby na dane której zawarto umowę pożyczki. Świadek złożył zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa na jego szkodę przez wykorzystanie jego danych do zawarcia umów pożyczkowych.

Zeznania nie budziły wątpliwości Sądu co do swojej wiarygodności.

zeznania świadka K. E. (1), zeznania świadka I. P. (1)

Zeznania świadków – pracowników podmiotów finansowych uznane za przydatne dla podjęcia na ich podstawie ustaleń faktycznych. Jawią się one jako logiczne, spójne oraz konsekwentne, a także jako znajdujące oparcie w pozostałym materiale dowodowym. Świadkowie w sposób szczegółowy opisali procedurę udzielania pożyczki, a także okoliczności związane z jej dalszą cesją na inny podmiot. I. P. wskazywała na generalną procedurę zawierania umów, natomiast świadek K. E. skonkretyzował ją do sytuacji M. K..

umowa pożyczki, procedura udzielania pożyczek w (...) sp. z o.o., umowa konta, historia identyfikacji klienta, historia rachunku bankowego, informacja z (...) SA, pismo z Banku (...), notatka urzędowa.

Autentyczność i wartość dowodowa wymienionych dokumentów nie budzi wątpliwości Sądu. Zostały one sporządzone w stosownej formie przez uprawnione do tego podmioty, osoby, bądź organy. Nie były również kwestionowane przez żadną ze stron. Można z nich wyprowadzić datę i miejsce zawarcia umowy, posłużenie się danymi M. K., dokonanie wypłaty środków na konto należące do oskarżonego. Notatka urzędowa przydatna dla stwierdzenia, że nr telefonu wykorzystany podczas otwierania rachunku bankowego w dniu 21.02.2017 r. należał do J. H. (1). Znalazło to potwierdzenie w danych uzyskanych od operatora sieci komórkowej.

protokół pobrania materiału porównawczego wraz z wzorem pisma, opinia - ekspertyza z zakresu kryminalistycznych badań dokumentów

Protokół sporządzony przez uprawniony podmiot, w odpowiedniej formie. Opinia z zakresu kryminalistycznych badań dokumentów jest rzetelna, wyczerpująca i stanowi pełnowartościowy dowód w sprawie. Wnioski zostały wyprowadzone na podstawie przeprowadzonych badań i pozwoliły na wykluczenie złożenia podpisu przez M. K. na dokumentach służących do oszustwa.

karta karna

Przydatna dla ustalenia wielokrotnej karalności J. H..

zaświadczenie z Zakładu Karnego w P., pismo z Zakładu Karnego w Ł.

Z zaświadczenia wynika, że J. H. w dacie 26-27.04.2017 r. przebywał w Zakładzie Karnym, miał dostęp do aparatu samoinkasującego, nie korzystał w tych dniach z przepustek.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

zeznania świadka K. G.

Zeznania świadka wiarygodne, aczkolwiek nieprzydatne dla ustalenia stanu faktycznego sprawy. Świadek jest właścicielem nr telefonu, który został wykorzystany przy zawieraniu umowy pożyczki. Świadek posiada ów nr tel. od 2019 r. a więc dwa lata po zdarzeniu.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☒

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

I

J. H. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oskarżonemu postawiono zarzut dokonania oszustwa z art. 286 § 1 kk. Po przeprowadzonym postępowaniu dowodowym, Sąd doszedł do wniosku, że J. H. (1) wyczerpał znamiona strony przedmiotowej i podmiotowej przestępstwa stypizowanego w art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk. Odpowiedzialność na gruncie art. 286 § 1 kk ponosi ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Zgodnie zaś z art. 18 § 3 kk odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie, w szczególności dostarczając narzędzie, środek przewozu, udzielając rady lub informacji; odpowiada za pomocnictwo także ten, kto wbrew prawnemu, szczególnemu obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego swoim zaniechaniem ułatwia innej osobie jego popełnienie.

W przedmiotowej sprawie oskarżony udzielił pomocy do dokonania przestępstwa oszustwa bowiem:

- w dniu 21.02.2017 r. otworzył rachunek bankowy, który posłużył do popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 kk

- brak jest wątpliwości, że J. H. był posiadaczem rachunku bankowego – jego podpisy widnieją na umowie bankowej, nadto podał on przy zakładaniu ww. rachunku nr telefonu zarejestrowany na niego. Z umowy rachunku bankowego nie wynika, by ktoś inny miał dostęp do danych do logowania oraz by J. H. udzielił pełnomocnictwa do konta.

- J. H. przekazał dane do logowania do rachunku bankowego innym nieustalonym osobom, czym ułatwił w istotny sposób popełnienie przestępstwa

- nieustalone osoby dysponując rachunkiem bankowym należącym do oskarżonego oraz danymi M. K. złożyły wniosek o udzielenie pożyczki gotówkowej, otrzymały pozytywną decyzję co do kwoty 700 zł, która została przelana na ww. rachunek bankowy a następnie rozdysponowana. Pożyczka nie została spłacona w całości, a następnie umowa wypowiedziana. Podejmowane przez te osoby zachowania wraz z nieprawdziwymi danymi miały charakter podstępnych zabiegów ukierunkowanym na wywołanie u pokrzywdzonej spółki mylnego wyobrażenia o rzeczywistości. Wprowadzenie w błąd odnosiło się przy tym do istotnego z punktu widzenia decyzji o rozporządzeniu mieniem okoliczności, ponieważ dotyczyło możliwości i zamiaru wywiązania się z zawieranej umowy pożyczki gotówkowej. Z istoty umowy pożyczki wynika, że pożyczkodawca dlatego pożycza innemu środki pieniężne, by uzyskać zwrot kapitału z zyskiem. Oczywistym jest zatem, że spółka mając świadomość, że nie odzyska kapitału i odsetek, nie dokonałaby przelania środków finansowych. Konsekwencją zachowań osób, dla których J. H. założył rachunek bankowy w C. i którym udostępnił dane do logowania do tego rachunku, było doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez spółkę. Na skutek przelania przez nią na konto należące do oskarżonego środków pieniężnych powstał w jej majątku uszczerbek w wysokości 700 zł. Mając na uwadze, że pokrzywdzona spółka chciała otrzymać zwrot tych środków, powyższe było obiektywnie niekorzystne z punktu widzenia jej interesu majątkowego.

- zaktualizowały się także przesłanki strony podmiotowej przestępstwa pomocnictwa do oszustwa. W świetle wiarygodnych dla Sądu dowodów istnieją bowiem podstawy aby przyjąć, że J. H. działał umyślnie, z zamiarem bezpośrednim, kierunkowym- otwierając rachunek bankowy i przekazując dane do logowania do rachunku bankowego, J. H. wiedział, że inne osoby wejdą w posiadanie jego danych osobowych i dzięki temu będą mogły dokonywać przestępstw oszustwa z wykorzystaniem możliwości nieujawniania swoich danych personalnych. Gdyby bowiem J. H. nie otworzył na swoje dane rachunku bankowego i nie przekazał im danych do tego rachunku bankowego, sprawcy przestępstwa oszustwa musieliby podać własne dane personalne.

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

J. H. (1)

I

I

Za przypisane J. H. przestępstwo, zgodnie z art. 19 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk Sąd mógł wymierzyć oskarżonemu karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Wymierzając oskarżonemu karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, Sąd kierował się dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53 § 1-3 kk, stopniem społecznej szkodliwości oraz stopniem winy czynu przypisanego oskarżonemu.

Zarówno stopień winy jak i stopień społecznej szkodliwości czynu kształtowały się na stosunkowo wysokim poziomie. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu, Sąd kierował się czynnikami wskazanymi w art. 115 § 2 kk. Oskarżony działał umyślnie, z zamiarem bezpośrednim, godził w dobro jakim jest mienie innego podmiotu. Swoim zachowaniem znacznie ułatwił powstanie szkody w mieniu pokrzywdzonego w ostatecznej wysokości 500 zł, szkoda nie została naprawiona. Poza tym na stopień społecznej szkodliwości składały się same okoliczności czynu przypisanego oskarżonemu.

Oceniając zachowanie oskarżonego, Sąd doszedł do przekonania, że czyn mu przypisany uznać należy za zawiniony. Oskarżony jest osobą dorosłą, a przez to rozumiejącą podstawowe zasady prawne oraz posiadającą określone doświadczenie życiowe. Karalność przypisanego mu czynu jest powszechnie znana. W sprawie zatem nie zachodziły okoliczności wyłączające winę oskarżonego, ani bezprawność jego zachowania, trudno również doszukiwać się okoliczności wpływających na ograniczenie takiego stopnia winy.

Do okoliczności obciążających należy dotychczasowy styl życia oskarżonego, fakt, że jest on osobą wielokrotnie karaną, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu. Okolicznościami obciążającymi były ponadto sposób i okoliczności popełnienia czynu, postać zamiaru i motywacja oskarżonego. Za okoliczność łagodzącą uznano niską wartość szkody.

W świetle wszystkich przedstawionych okoliczności Sąd doszedł do wniosku, że wymierzona kara 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności zrealizuje w stosunku do oskarżonego cele zapobiegawcze i wychowawcze, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Ustalając jej wymiar Sąd miał na uwadze wszystkie powyżej opisane elementy jak stopień społecznej szkodliwości i winy, okoliczności łagodzące i obciążające, ale również potrzebę oddziaływania na społeczeństwo i realizację zasad prewencji indywidualnej.

II

I

Na podstawie art. 44 § 2 kk Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego opisanego w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...), tj. umowy pożyczki, jako przedmiotu służącego do popełnienia przestępstwa.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Odnosząc się do powodów przywrócenia oskarżonemu terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku, należy wskazać, że oskarżony był pouczony o obowiązku informowania organów o każdej zmianie miejsca zamieszkania lub pobytu, również z uwagi na pozbawienie go wolności w innej sprawie (art. 75 § 1 i 2 kpk) oraz o treści art. 139 kpk – vide k. 339v, 372v. Art. 139 § 1 kpk po 30 czerwca 2015 r. nie wymaga by zmiana miejsca zamieszania była dobrowolna, tym samym możliwe jest skorzystanie z fikcji doręczenia w sytuacji pozbawienia adresata wolności (por. wyrok SN z dnia 31.01.2013 r., II KK 72/12); ustawodawca obecnie przyjął bowiem możliwość stosowania fikcji doręczenia wobec osoby pozbawionej wolności. Ponadto na gruncie uchwały SN z dnia 02.10.1968 r., VI KZP 29/68, teza 2, jasno można wskazać, że jeżeli strona wie, że toczy się przeciwko niej postępowanie karne, jest zawiadamiana na adres ZK, w którym przebywa, następnie po opuszczeniu tego Zakładu Karnego, strona nie informuje sądu o zmianie miejsca swego zamieszkania lub pobytu, to pismo można uznać za doręczone także wówczas, gdy po zwolnieniu oskarżonego wysłano wezwanie (zawiadomienie) pod adresem przez niego wskazanym przy opuszczeniu zakładu karnego, jeżeli o zmianie tego adresu nie zawiadomił sądu. Ma to na celu ochronę postępowania karnego przed rozmyślnym, a nawet wynikającym z niedbalstwa strony, niezawiadomieniem sądu o zmianie miejsca zamieszkania lub pobytu.

W przedmiotowej sprawie, oskarżonemu został doręczony akt oskarżenia wraz z sygnaturą sprawy na adres ZK w P. (k. 378) wraz ze wszystkimi pouczeniami. Oskarżony wiedział więc o toczącym się postępowaniu i jego przedmiocie, czego dowodem jest korespondencja skierowana do Sądu (k. 381, 384), w której oskarżony wyraźnie wskazał, że otrzymał akt oskarżenia i pouczenia. W piśmie tym wskazał swój aktualny adres w ZK w P., pod który Sąd kierował dalszą korespondencję, a następnie, po zwolnieniu, zgodnie z zapisem zawartym w N. S.. Na marginesie należy zauważyć, że oskarżony wezwany do złożenia wniosków dowodowych, miał możliwość ich złożenia – co zresztą zrobił, złożył wniosek dowodowy z dokumentu, który Sąd uwzględnił, co skutkowało nieprzypisaniem mu sprawstwa z art. 286 § 1 kk.

Należy również zauważyć, że Sąd Okręgowy w Warszawie, kierując korespondencję do oskarżonego, już po opuszczeniu przez niego ZK (k. 408, 425, 429) także przyjął adres Zakładu Karnego jako wskazany przez niego adres do doręczeń, mając wiedzę, że został on zwolniony z ZK (k. 414). Sąd Rejonowy nie otrzymał od oskarżonego informacji o zmianie miejsca aktualnego pobytu, stąd dokonał zawiadomienia na adres wpisany w (...). Ponadto, oskarżony nie wnioskował o doprowadzenie na rozprawę.

Mając na uwadze wszystkie powyższe argumenty w tym świadomość J. H. o toczącym się przeciwko niemu postepowaniu karnym, jego postawę należy ocenić jako bierną.

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 624 § 1 kpk zwalniając oskarżonego od ich zapłaty. Sąd, mając w tym zakresie na uwadze sytuację majątkową oskarżonego oraz orzeczoną karę pozbawienia wolności, doszedł do przekonania, że obciążenie go kosztami niniejszego postępowania stanowiłoby dla niego nadmierną uciążliwość.

7.  Podpis

asesor sądowy Diana Szwejser