Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

27 lutego 2024 roku

Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w W. w I Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Janicki

po rozpoznaniu na rozprawie 27 lutego 2024 roku w W.

przy udziale protokolanta Michała Miłosza

sprawy z powództwa Z. M.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki 27 767,65 zł (dwadzieścia siedem tysięcy siedemset sześćdziesiąt siedem złotych sześćdziesiąt pięć groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

a.  od 25 000 zł (dwudziestu pięciu tysięcy złotych) od 28 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty;

b.  od 2 767,65 zł (dwóch tysięcy siedmiuset sześćdziesięciu siedmiu złotych sześćdziesięciu pięciu groszy) od 15 maja 2020 roku do dnia zapłaty;

2.  ustala, że pozwana ponosi wobec powódki odpowiedzialność za ewentualne przyszłe skutki wypadku z 14 sierpnia 2017 roku;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki 3 551,19 zł (trzy tysiące pięćset pięćdziesiąt jeden złotych dziewiętnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w W. tytułem wydatków tymczasowo uiszczonych ze środków Skarbu Państwa:

a.  od powódki – 117,51 zł (sto siedemnaście złotych pięćdziesiąt jeden groszy);

b.  od pozwanej – 180,73 zł (sto osiemdziesiąt złotych siedemdziesiąt trzy grosze).

UZASADNIENIE

I. Stanowiska stron

Z. M. wniosła o zasądzenie od (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. 45 804,83 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 40 000 zł od 28 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, a od 5 804,83 zł od dnia następującego po dniu, w którym doręczono odpis pozwu pozwanej, do dnia zapłaty. Wniosła też o ustalenie odpowiedzialności pozwanej na przyszłość za skutki wypadku z 14 sierpnia 2017 r. i o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Wskazała, że na dochodzoną kwotę składa się: 40 000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wynikłą z wypadku z 14 sierpnia 2017 r. i wynikającego z niego rozstroju zdrowia, 4 163,28 zł tytułem kosztów opieki osób trzecich (456 godzin po 9,13 zł) oraz 1 641,55 zł tytułem kosztów leczenia (pozew k. 3-9).

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Wskazała, że pozwana nie ponosi winy za wypadek, ponadto zakwestionowała roszczenie dotyczące zadośćuczynienia co do wysokości, poniesienie kosztów opieki oraz związek kosztów wykazanych fakturami z wypadkiem (odpowiedź na pozew k. 148-149).

II. Ustalenia faktyczne

14 sierpnia 2017 r. powódka potknęła się o linę utrzymującą namiot będący częścią ekspozycji pozwanej obok sklepu przy ul. (...) w W. i upadła (bezsporne).

Ekspozycja nie była zorganizowana przez pozwaną w sposób bezpieczny. Linki były oznaczone jedynie punktowo w sposób nie dość czytelny dla klientów, co skutkowało wypadkiem powódki. Przyczyną wypadku było nieustalenie i niewyznaczenie przez pozwaną ciągów komunikacyjnych w obrębie ekspozycji, w szczególności nie odgrodzenie (niewyłączenie z obszaru poruszania się klientów) obszaru z linkami, o które można się potknąć (opinia biegłego z zakresu BHP k. 361-366, zdjęcia k. 289-293, zeznania świadka J. M. k. 334-335, zeznania świadka A. M. (1) k. 336-337, zeznania świadka A. M. (2) k. 338, zeznania powódki k. 339-340).

Do 21 sierpnia 2017 r. powódka przebywała w szpitalu, gdzie była operowana (zespolenie złamanej kości wkrętami stalowymi). Następnie była rehabilitowana i do 26 stycznia 2018 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim (dokumentacja medyczna i rehabilitacyjna k. 17-104, 199-287, 401-408, 427-440, 452-453, 485-486, (...) k. 105-107).

W wyniku upadku u powódki doszło do złamania szyjki kości udowej i wystąpił stały 5% uszczerbek na zdrowiu (uwzględnia on fakt, że już przed wypadkiem kość powódki była słaba, w przeciwnym razie przy tego rodzaju upadku by się nie złamała). Złamanie prawidłowo się wygoiło, jednak spowodowało nieznaczny stopień ograniczenia ruchomości lewego stawu biodrowego, ponadto pozostała niewielka blizna pooperacyjna. Nie wystąpiły dolegliwości wtórne, skrócenie długości kończyny czy przemieszczenie lub zniekształcenie szyjki kości. Samo złamanie spowodowało u powódki solny ból, później uśmierzony środkami przeciwbólowymi. Dolegliwości bólowe ustały po 3 tygodniach. Powódka nie ma szans na całkowity powrót do zdrowia, ogranicza to aktywność życiową powódki i ogólną sprawność organizmu. Wystarczająca dla powódki była rehabilitacja w ramach NFZ. W przyszłości u powódki może powstać pourazowa choroba zwyrodnieniowa lewego stawu biodrowego powodująca dolegliwości bólowe, mogąca skutkować koniecznością wymiany stawu biodrowego na sztuczny. (opinia biegłego ortopedy k. 372-374, 461, 468-469).

Powódka wymagała opieki osób trzecich przez 6 tygodni od wypisu ze szpitala przez 4 godziny dziennie, w później przez następne 6 tygodni przez 2 godziny dziennie. Następnie nie wymagała już opieki, bo mogła obciążać swoją kończynę (opinie biegłego ortopedy k. 372-374).

W związku z wypadkiem powódka poniosła zasadne koszty koła T. do balkonika oraz leków, łącznie 466,89 zł (faktury k. 109, 110, opinia biegłego ortopedy k. 372-374).

18 sierpnia 2017 r. powódka zgłosiła szkodę pozwanej, żądając zapłaty zadośćuczynienia w terminie 7 dni (bezsporne).

III. Ocena dowod ów

Zgromadzone dowody nie budziły wątpliwości sądu. Co istotne, opinia biegłego z zakresu BHP, kluczowa dla oceny odpowiedzialności pozwanej, nie została przez pozwaną zakwestionowana.

Zwracanie się do (...) o stawki wynagrodzenia opiekunek było bezcelowe wobec dochodzenia przez powódkę kosztów opieki po minimalnej stawce godzinowej.

Wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego rehabilitanta nie został przez powódkę podtrzymany (k. 499).

Dowód z kamer monitoringu nie został przeprowadzony, bo nie obejmowały one zasięgiem miejsca zdarzenia (k. 149).

Powódka nie wykazała, że nie mogła skorzystać z rehabilitacji w ramach NFZ w rozsądnym terminie (nie zgłosiła żadnego dowodu) – a w świetle opinii biegłego stanowiło to przesłankę uznania kosztów prywatnej rehabilitacji za celowe.

IV. Ocena prawna

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Jak chodzi o zadośćuczynienie, podstawę jego zasądzenia stanowił art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c.

Wina pozwanej nie budzi wątpliwości i wynika z nienależytego (niezapewniającego bezpieczeństwa klientów) zorganizowania ekspozycji. Pozwana jest profesjonalistą, prowadzi sieć sklepów sportowych, ma obowiązek dołożyć wysokiego stopnia staranności (art. 355 § 2 k.p.c.), co obejmuje w szczególności czytelne wyznaczenie ciągów komunikacyjnych, tak żeby klienci nie ulegali wypadkom na skutek potknięcia się o liny, których nie zauważyli, oglądając wystawę. Nie jest przy tym wymagany wysoki stopień winy. Zasadą w prawie deliktowym jest, że sprawca odpowiada, jeśli można mu przypisać chociażby najmniejszy stopień winy (culpa levissima).

Nie ulega też wątpliwości związek przyczynowy zaniedbania pozwanej i wypadku powódki. Gdyby pozwana odgrodziła miejsca niebezpieczne, to powódka nie potknęłaby się o linę. Jest to przy tym związek normalny w rozumieniu art. 361 § 1 k.c., bowiem każdorazowo tego typu zaniedbanie zwiększa prawdopodobieństwo wypadku.

Szkodą powódki jest rozstrój zdrowia, o którym mowa w art. 444 § 1 k.c., co stwierdził biegły ortopeda. Krzywda wynikła z tego rozstroju obejmuje z jednej strony bezpośrednie skutki tuż po wypadku (ból, hospitalizacja, przebyta operacja), nieco dalsze (znacznie ograniczona samodzielność przez 12 tygodni, konieczność korzystania z pomocy innych osób, czasową niezdolność do pracy zarobkowej, wyłączenie z aktywności fizycznych) oraz trwałe (brak możliwości powrotu do pełnej sprawności, ograniczenia w ruchomości stawu, zagrożenie chorobą zwyrodnieniową i koniecznością wymiany biodra). Sąd, mając na uwadze wszystkie ww. okoliczności, uznał, że odpowiednią sumą zadośćuczynienia jest 25 000 zł, oddalając dalej idące powództwo. Sąd miał na uwadze, że trwałe deficyty ruchowe są niewielkie, jednakże trwałe i nieodwracalne. Sąd uwzględnił kwoty zadośćuczynień przyznawane w analogicznych przypadkach, tak żeby wyrok zapewniał równe traktowanie osób w podobnych sytuacjach.

Jak chodzi o koszty opieki osób trzecich, podstawą prawną ich zasądzenia był art. 444 § 1 k.c., który stanowi o obowiązku zwrotu wszelkich wynikłych z rozstroju zdrowia kosztów. W orzecznictwie dominuje stanowisko, że zwrot kosztów opieki należy się niezależnie od ich faktycznego poniesienia i od tego, czy pomoc ta była udzielana odpłatnie czy nieodpłatne przez najbliższych (bogata argumentacja w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z 22 lipca 2020 r., III CZP 31/19). Rozstrzygająca jest zatem obiektywna potrzeba korzystania z pomocy osób trzecich. Sąd oparł się w tym zakresie na opinii biegłego, z której wynika, że powódka potrzebowała pomocy przez łącznie 456 godzin. Sąd uwzględnił stawkę, po której powódka dochodziła zwrotu tych kosztów (9,13 zł), ponieważ była to minimalna stawka godzinowa w gospodarce narodowej w tamtym okresie. Dalej idące powództwo sąd oddalił.

Jak chodzi o koszty leczenia, sąd, kierując się opinią biegłego, uwzględnił wskazane przez biegłego jako związane z wypadkiem koszty (w łącznej kwocie 466,89 zł), oddalając dalej idące powództwo. Kosztów prywatnej rehabilitacji sąd nie uwzględnił, bowiem powódka nie wykazała, żeby celowe było skorzystanie z prywatnych placówek tj. że skorzystanie z rehabilitacji w ramach NFZ nie było możliwe w rozsądnym czasie.

Na podstawie art. 189 k.p.c. w zw. z art. 415 k.c. sąd ustalił, że pozwana ponosi odpowiedzialność za ewentualne przyszłe skutki wypadku. Sąd uznał, że powódka ma interes prawny w żądaniu takiego ustalenia, tak żeby wyeliminować na przyszłość mogące wystąpić trudności dowodowe w wykazaniu odpowiedzialności pozwanej co do zasady (vide uchwały SN w sprawach III CZP 34/69 i III CZP 2/09).

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c., zgodnie z którymi odsetki należne są niezależnie od winy dłużnika i szkody wierzyciela, po wezwaniu dłużnika do zapłaty. W przypadku zadośćuczynienia było to wezwanie z 18 sierpnia 2017 r. z zakreślonym 7-dniowym terminem, a w przypadku odszkodowania za takie wezwanie należy poczytywać doręczony pozwanej 30 kwietnia 2020 r. (k. 145) odpis pozwu przy przyjęciu zwyczajowego 14-dniowego terminu zapłaty.

V. Koszty procesu

O kosztach sąd orzekł na podstawie odpowiedzialności za wynik procesu stosownie do art. 98 § 1 i 3 k.c., stosunkowo je rozdzielając. Ponieważ powódka wygrała w 60,6% (zasądzono 27 767,65 zł z dochodzonych 45 804,83 zł), pozwana powinna ponieść taką część kosztów. Koszty procesu wyniosły po stronie powódki 8 211,70 zł (opłata od pozwu 2 291 zł, opłata skarbowa od złożonego dokumentu pełnomocnictwa 17 zł, wykorzystane zaliczki na koszty biegłych 500 zł, 500 zł, 1 003,70 zł, 300 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 3 600 zł – zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych), a po stronie pozwanej 3 617 zł (opłata skarbowa od złożonego dokumentu pełnomocnictwa 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 3 600 zł – zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych), co dało łącznie 11 828,70 zł, z czego 60,6% stanowi 7 168,19 zł. Różnica między kosztami przypadającymi na pozwaną a przez pozwaną poniesionymi wynosi 3 551,19 zł, i taką kwotę sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki.

O obowiązku zwrotu wydatków tymczasowo uiszczonych ze środków Skarbu Państwa (298,24 zł) sąd orzekł zgodnie z art. 83 ust. 2 u.k.s.c. w zw. z art. 113 ust. 1 u.k.s.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c., rozkładając je w tym samym stosunku między strony.

Z. ądzenia:

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej r. pr. M. W. przez umieszczenie w portalu informacyjnym.

W., 21 marca 2024 roku asesor sądowy Mateusz Janicki