Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 czerwca 2017 r. /data stempla pocztowego k. 27/ (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od A. G. (1) kwoty 1 217,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty od wniesienia pozwu, a także kosztów procesu według norm przepisanych. Wskazała, że dochodzona kwota stanowi zaległość pozwanej z tytułu rozliczenia zużycia wody /k. 2-5/.

Wydany w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym /k. 32/ pozwana zaskarżyła w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów procesu według norm przepisanych. Zarzuciła nieudowodnienie istnienia roszczenia ani jego wysokości. Podniosła, że niemożliwe jest, żeby w pół roku zużyła prawie 180 m3 wody i wskazała na nieprawidłowości działania powódki, która parokrotnie na skutek jej interwencji dokonywała korekt rozliczeń, nie wyjaśniając sposobu wyliczenia zadłużenia /k. 38-41/.

Na rozprawie pełnomocnik pozwanej podniósł zarzut przedawnienia /k. 106/.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w W. (dalej jako Spółdzielnia) jest właścicielem nieruchomości przy ul. (...). Nieruchomość ta jest obciążona spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu na rzecz A. G. (2), które uprawnia ją do używania samodzielnego lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (...) /bezsporne/.

W okresie od 1 września 2012 r. do 30 listopada 2012 r. zużycie zimnej wody w lokalu używanym przez A. G. (2) wyniosło 11,670 m3, jako że w dniu 1 września 2012 r. wodomierz wskazywał 51,520 m3, a 30 listopada 2012 r. – 63,190 m3 /analiza rozliczeń zużycia wody k. 67; pismo Spółdzielni k. 45/.

Pod koniec grudnia 2012 r. zainstalowany w używanym przez A. G. (2) lokalu wodomierz zimnej wody zaczął funkcjonować nieprawidłowo. Przestał rejestrować zużycie zimnej wody, ponad 2,5 roku (tj. co najmniej do 30 czerwca 2015 r.) ciągle wskazując 67,660 m3, żeby 31 grudnia 2015 r. wykazać 234,164 m3 /analiza rozliczeń zużycia wody k. 67/.

Niesprawność tę ujawniono 28 stycznia 2016 r., a dnia 19 lutego 2016 r. zamontowano nowy wodomierz. W okresie od 19 lutego do 28 września 2016 r. w lokalu używanym przez A. G. (2) zużycie zimnej wody wyniosło 28,250 m3 /pismo Spółdzielni k. 73; protokół wymiany k. 48/.

W dniu 15 kwietnia 2016 r. wymieniono wodomierz wody ciepłej, który również przestał rejestrować zużycie wody. Stary wodomierz wskazywał w dniu wymiany zużycie 172,64 m3, a na dzień 31 grudnia 2015 r. – zużycie 172,539 m3 /protokół wymiany k. 49; rozliczenie zużycia wody k. 44/.

Na podstawie średniego zużycia wody zimnej w poprzedzającym uszkodzenie wodomierza okresie rozliczeniowym (0,12824 m3 na dobę) ustalono zużycie zimnej wody w okresie od 1 grudnia 2012 r. do 31 grudnia 2015 r. na 144,398 m3, a w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 19 lutego 2016 r. na 6,412 m3 /pismo Spółdzielni k. 73; korekta rozliczenia k. 70/

Na podstawie średniego zużycia wody ciepłej w poprzednim okresie rozliczeniowym (0,1131 m3 na dobę) ustalono zużycie w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 15 kwietnia 2016 r. na 11,989 m3 /korekta rozliczenia k. 70/.

W okresie od 1 lipca 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. w lokalu używanym przez A. G. (2) zużyto 12,625 m3 ciepłej wody /rozliczenie k. 44/.

W okresie od 19 lutego 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. w lokalu A. G. (2) zużyto 18,633 m3 zimnej wody, a w okresie od 15 kwietnia 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. – 2,593 m3 ciepłej wody /rozliczenie k. 69/.

Obowiązująca opłata za wodę i kanalizację w W. wynosi 11,47 zł za metr sześcienny /wiedza powszechnie znana; rozliczenia k. 44, 47, 68-70/.

Od A. G. (2) pobrano zaliczki na wodę w łącznej wysokości 528,54 zł w okresie od 1 lipca 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. /rozliczenie k. 47/ i 453,95 zł w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. /korekta rozliczenia k. 70/.

W związku z rozliczeniem energii cieplnej za 2016 r. ustalono nadpłatę A. G. (2) na kwotę 348,27 zł /rozliczenie k. 25/.

A. G. (2) dokonując wpłaty opłat eksploatacyjnych za lipiec 2016 r. pomniejszyła tę kwotę o wynikającą ze skorygowanego później rozliczenia nadpłatę w wysokości 284,49 zł /specyfikacja salda k. 22/.

Spółdzielnia naliczyła odsetki od należności za okres od kwietnia 2016 r. do lutego 2017 r. w kwocie 75,76 zł /kartoteka odsetek k. 24/

Na podstawie uchwały nr 179/2014 zarządu spółdzielni ma ona prawo dochodzić od członków 10,50 zł za przedsądowe wezwanie do zapłaty wysłane za zwrotnym potwierdzeniem odbioru /uchwała k. 6/. Wezwanie takie wysłała to pozwanej 23 marca 2017 r. /wezwanie k. 20/.

Zarząd Spółdzielni deklarował rozłożenie zadłużenia A. G. (2) na raty /pismo Spółdzielni k. 73/.

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o zgromadzone w sprawie dokumenty. Nie budziły one wątpliwości Sądu. Pozwana nie podniosła żadnych konkretnych zarzutów przeciwko tym dokumentom. Ograniczyła się jedynie do prostej ich negacji. Takie zarzuty nie mogły okazać się skuteczne. Przeczyłoby to bowiem obowiązkom procesowym strony postępowania, która zobligowana jest dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody (art. 3 k.p.c.), nadto czynić to we właściwym czasie (art. 217 § 2 i 3 k.p.c.). Pełnomocnik pozwanej była zobowiązana do przedstawienia stanowiska i wszelkich wniosków dowodowych w terminie 2 tygodni pod rygorem pominięcia spóźnionego stanowiska pismem z 25 czerwca 2018 r. (k. 95). Mimo to profesjonalna pełnomocnik stanowiska tego nie zajęła. Z kolei na rozprawie powtórzyła ogólną formułę „zaprzeczenia roszczeniu co do zasady i co do wysokości”, nie formułując konkretnych zarzutów, a jednocześnie podtrzymała wniosek o zobowiązanie powoda do przedstawienia szczegółowego wyliczenia rachunku ze stycznia 2016 r. wraz z dokumentacją źródłową. W ocenie Sądu zgromadzone w postępowaniu dokumenty stanowią w pełni przekonujące wyliczenie należności powódki, a brak było podstaw do żądania od powódki dokumentacji źródłowej z tego względu, że pozwana nie zaprzeczyła żadnej konkretnej okoliczności, na której oparte były wyliczenia powódki (nie wskazała więc, na jaką konkretnie okoliczność miałby być przeprowadzany taki dowód), a nadto nie wskazała żadnego konkretnego dokumentu, który miałby dowodzić nierzetelności tych wyliczeń. Okoliczność, że opłata za wodę w W. wynosi 11,47 zł za metr sześcienny (łącznie z kanalizacją) stanowi wiedzę powszechnie znaną, a przynajmniej ogólnie dostępną. Nie należy do kontradyktoryjnego procesu cywilnego, szczególnie gdy strony są reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników, przeprowadzanie dochodzeń celem poszukiwania okoliczności, które potencjalnie mogłyby podważyć dochodzone roszczenia. Przeciwnie, w świetle art. 229 i 230 k.p.c. w razie niezakwestionowania przez stronę konkretnych okoliczności, na które powołuje się strona przeciwna, podlegają one uznaniu jako podstawa faktyczna wyrokowania bez potrzeby dowodzenia. Nie można obejść tych przepisów stanowiących o istocie kontradyktoryjnego modelu postępowania przez jedynie „zaprzeczenie wszystkiemu”.

Jako skuteczny nie mógł się ostać zgłoszony przez pozwaną zarzut, że wyliczenia powódki są nierzetelne, bo rozliczenia były wielokrotnie korygowane. Sąd podjął się przeanalizowania tej kwestii. Okazuje się, że brak jakichkolwiek podstaw, żeby odmówić rzetelności wyliczeniom powódki, na których opiera przedmiotowe powództwo. Rzecz wyglądała bowiem w ten sposób, że początkowo naliczenie zużycia wody na 179,125 m3 /rozliczenie z 29 stycznia 2016 r. za drugą połowę 2015 r. k. 44/ wynikało z nieprawidłowego działania wodomierza zimnej wody. Równie nieadekwatne do rzeczywistego zużycia wody były rozliczenia za poprzednie okresy rozliczeniowe, poczynając od grudnia 2012 r., kiedy wodomierz przestał prawidłowo funkcjonować. Wskutek ujawnienia tej nieprawidłowości, co nastąpiło wskutek reklamacji pozwanej /k. 42-43/, miała miejsce wymiana wodomierza na sprawny i korekta rozliczenia oparta na wynikającym ze statutu spółdzielni wyliczeniu dobowego zużycia wody przez pozwaną w ostatnim okresie rozliczeniowym, kiedy wodomierz prawidłowo naliczał zużycie /korekta rozliczenia z 25 kwietnia 2016 r. k. 47/. W jej wyniku zmniejszono ustalone zużycie wody ze 179,125 m3 na 157,023 m3. Z kolei kolejna korekta dotyczyła już pierwsze półrocze 2016 r. a nie za 2015 rok i związana była z dwiema kwestiami. Po pierwsze w pierwotnym rozliczeniu /k. 69/ uwzględniono jedynie zużycie zimnej wody zarejestrowane na nowym (zainstalowanym w dniu 19 lutego 2016 r.) wodomierzu, a więc pominięto zużycie wody za okres od 1 stycznia 2016 r. do 18 lutego 2016 r., a po drugie – ujawniła się awaria kolejnego wodomierza – tym razem ciepłej wody, który wymieniono 15 kwietnia 2016 r., a więc konieczne było (podobnie jak przy awarii wodomierza zimnej wody) ustalenie zużycia ciepłej wody przez pozwaną za okres od 1 stycznia 2016 r. do 14 kwietnia 2016 r. na podstawie wyliczenia dobowego zużycia ciepłej wody w poprzednim okresie rozliczeniowym. Mankamenty te usunięto w sporządzonej korekcie z 20 października 2016 r. /k. 70/. Reasumując, w ocenie Sądu, mimo że początkowo rozliczenia wody sporządzane przez powódkę były nierzetelne, o tyle ostatecznie przedstawione wyliczenia po korektach są w pełni uzasadnione.

Podobnie nie jest zasadny zarzut pozwanej, podkreślający wielką jak na półroczny okres ilość zużytej przez niej wody. Rzecz w tym, że Sąd wcale nie ustalił, że pozwana w pół roku zużyła 157 m3 wody. Przypisanie takiej ilości wody do rozliczenia za drugą połowę 2015 roku jest skutkiem tego, że woda ta była zużywana przez pozwaną począwszy od grudnia 2012 r., kiedy wodomierz zimnej wody przestał działać, a więc przez 3 lata. Po przeliczeniu oznacza to, że pozwana zużywała średnio 4,01 m3 zimnej wody miesięcznie, co jest ilością zgodną zarówno z zasadami doświadczenia życiowego, jeśli uwzględnić, że woda ta zużywana była w 2-osobowym gospodarstwie domowym, jak i ze zużyciem wody przez pozwaną zarejestrowanym przez sprawny wodomierz za okres od 19 lutego do 28 września 2016 r. (po przeliczeniu 3,81 m3 miesięcznie), a także wskazywaną przez pozwaną okolicznością, że dotychczasowe rozliczenia za półroczne okresy oscylowały ok. 300 zł (po przeliczeniu byłoby to 4,36 m3 wody miesięcznie – wody również ciepłej, należy jednak uwzględnić, że przez poprzednie 3 lata nie działał wodomierz zimnej wody, więc rozliczenia dotyczyły wyłącznie wody ciepłej).

Podnoszona przez stronę pozwaną okoliczność, że ani pozwana, ani jej pełnomocnik nie potrafią zweryfikować wyliczeń powódki, nie może sama w sobie stanowić o tym, że weryfikacja ta wymaga wiadomości specjalnych, a więc dopuszczenia dowodu z opinii biegłego. Ocena, czy okoliczność wymaga wiadomości specjalnych, nie zależy bowiem od przystępności materii dla stron postępowania, ale jest oceniana obiektywnie. Obiektywnie rzecz biorąc, krytyczna analiza rozliczeń powódki wymaga jedynie zastosowania zasad logicznego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego oraz podstawowych umiejętności rachunkowych. Dokonanie wyżej przedstawionej analizy nie wymagało więc opinii biegłego.

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo było częściowo zasadne. Sąd oddalił je w zakresie, w jakim skuteczny okazał się podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych osoby, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali obowiązani są uiszczać opłaty na rzecz spółdzielni, w szczególności na pokrycie kosztów wody (art. 4 ust. 71 ustawy).

Ze szczegółowo wyżej wyłożonych względów Sąd uznał, że pozwana zużyła w okresie od 1 grudnia 2012 r. do 31 grudnia 2015 r. 144,398 m3 zimnej wody, w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 19 lutego 2016 r. – 6,412 m3 zimnej wody, a w okresie od 19 lutego 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. - 18,633 m3 zimnej wody. Ponadto w okresie od 1 lipca 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. pozwana zużyła 12,625 m3 ciepłej wody, w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 15 kwietnia 2016 r. – 11,989 m3 ciepłej wody, a w okresie od 15 kwietnia 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. - 2,593 m3 ciepłej wody. Daje to łącznie 196,65 m3 wody (zimnej i ciepłej). Jej koszt to 2255,58 zł. Kwotę tę należało pomniejszyć o uiszczone przez nią zaliczki (łącznie 982,49 zł) i korektę za zużycie energii cieplnej (348,27 zł). Należy niemniej kwotę tę zwiększyć o naliczone w 2016 i 2017 r. odsetki od zaległości (skapitalizowane przez powódkę) w kwocie 73,10 zł i koszt doręczenia wezwania do zapłaty (10,50 zł). Ponadto należało uwzględnić, że wpłata powódki tytułem opłat eksploatacyjnych za lipiec 2016 r. nie uwzględniała korekty z 20 października 2016 r. (w wyniku której nadpłata powódki uległa redukcji z 284,49 zł na 74,59 zł), zatem była mniejsza o 209,9 zł od należnej. Uwzględniając wszystko powyższe, pozwana zobowiązana jest wobec powódki do zapłaty 1 217,74 zł, a więc kwoty dochodzonej pozwem.

Tym niemniej zasadny okazał się zarzut przedawnienia. Opłaty za zużycie wody stanowią świadczenia okresowe, zatem przedawniają się zgodnie z art. 118 k.c. w okresie trzyletnim. Ponieważ pozew został wniesiony 27 czerwca 2017 r., co skutkowało zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. przerwaniem biegu zasiedzenia, pozwana skutecznie uchyliła się od roszczeń należnych za okres do 26 czerwca 2014 r. W zakresie opłat należnych za okres do 26 czerwca 2014 r. powództwo podlegało zatem oddaleniu. Za okres od 1 grudnia 2012 r. do 31 grudnia 2015 r. tj. łącznie 1126 dni naliczono pozwanej 157,02 m3 wody za kwotę 1 801,06 zł. Na dzień 20 października 2016 r. (tj. datę korekty, w związku z którą pozwana ma nadpłatę 74,59 zł) nieprzedawnione zadłużenie sięgało 20 października 2013 r. i wynosiło wówczas 516,64 zł ([323 dni : 1126 dni] * 1801,06 zł). Kwota ta została pomniejszona o nadpłatę pozwanej, zatem nadpłata ta nie pomniejszy ogólnie należnej kwoty (jako że zostaje potrącona z należnościami, które dziś i tak są przedawnione, a wówczas nie były). Z kolei na dzień 10 kwietnia 2017 r. (tj. daty rozliczenia energii, która wykazała nadpłatę powódki w kwocie 348,27 zł) nieprzedawnione zadłużenie sięgało 10 kwietnia 2014 r. i wynosiło wówczas, po uwzględnieniu wyżej wskazanej kompensaty 717,17 zł (516,64 zł – 74,59 zł + [172 dni : 1126 dni] * 1 801,06 zł), zatem również pokryło rozliczenie wskazanej nadpłaty, a więc i ta nadpłata nie pomniejszy ostatecznie zasądzonej kwoty.

Reasumując, przedawnione zadłużenie na dzień wnoszenia pozwu wynosiło 422,86 zł (516,64 zł + [ (...)] * 1801,06 zł – 348,27 zł) i w zakresie takiej kwoty powództwo podlegało oddaleniu.

Sąd zasądził zatem od pozwanej na rzecz powódki kwotę 794,88 zł (1 217,74 zł – 422,86 zł), wraz z należnymi na podstawie art. 481 § 1 k.c. odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo.

Sąd uznał, że pozwana nie jest w stanie natychmiast zapłacić powódce całej zasądzonej kwoty. Jest bezrobotna bez prawa do zasiłku, zarabia jedynie w ramach prac dorywczych, a musi utrzymać małoletniego syna /oświadczenie majątkowe k. 82-85/. Wziął pod uwagę, że obciążenie pozwanej tak dużą sumą wynika z nieprawidłowości leżących również po stronie powódki, która nie monitorowała sprawności wodomierzy. Ponadto Sąd wziął pod uwagę, że powódka sama zaoferowała pozwanej gotowość rozłożenia zaległości na raty. Mając to na uwadze, Sąd rozłożył całą zasądzoną kwotę (wraz z odsetkami należnymi na dzień wyrokowania 881,32 zł) na 9 rat po 100 zł, przy czym pierwsza w kwocie 81,32 zł.

Ponieważ r.pr. K. K. świadczyła na rzecz pozwanej pomoc prawną z urzędu, Sąd zasądził na jej rzecz koszty tej nieopłaconej pomocy w kwocie 180 zł powiększonej o podatek VAT wynikającej z § 8 pkt 2 w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.

Mając na uwadze trudną sytuację pozwanej, Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania jej kosztami procesu.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej